در گفتگو با مهر عنوان شد
مردم از قیمتگذاری كالاها سود نبردند، نرخ گذاری نباید رانت آورباشد
پول من: رئیس كمیته فقهی بازار سرمایه اظهار داشت: قیمت گذاری كالاها در التهاب ماه های اخیر، هیچ سودی برای تولیدكنندگان، مردم و مصرف كنندگان نداشت و تنها به ایجاد رانت منجر گردید.
غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس كمیته فقهی بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد نقش ۱۵ ساله بورس كالا در اقتصاد كشور، اظهار داشت: بورس كالای ایران بعنوان بستری شفاف و قانونمند، خصوصیت هایی دارد كه طی سالهای گذشته به رشد و پیشرفت اقتصادی و تولید كشور كمك شایانی كرده است. در وهله نخست، سازوكار بورس كالا به روش های سنتی معامله كالاها همچون سیستم حواله و سهمیه ای تمام كرد كه همین اتفاق، به حذف بخش بزرگی از فسادها در بازار كالاها منجر گردید.
وی ادامه داد: در واقع، انتقال معاملات به بستری شفاف و الكترونیكی كه آمار معاملات آن شامل میزان عرضه، تقاضا، قیمت و كیفیت محصول برای همگان در دسترس می باشد، یك منبع اطلاعاتی را برای كشور فراهم نموده كه امروز، همه صنایع برای تحلیل و معرفی ظرفیت های صنعت خود از این آمارها استفاده می نمایند.
به قول مصباحی مقدم، این شفافیت اطلاعاتی در شرایطی است كه در گذشته هیچ آماری از معاملات كالاها و مواد اولیه وجود نداشت؛ نه عرضه و تقاضایی مشخص بود، نه قیمتی به درستی كشف می شد و نه نحوه فروش محصولات به خریداران عیان بود. بدین سان باید قدر آمارهایی كه بورس كالا طی این سال ها به سهولت در اختیار همگان قرار داده است را بدانیم و برای ورود كالاها و شركتهای جدید به این بورس برای بزرگ شدن سطح دایره این اطلاعات تلاش نماییم.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، تصریح كرد: جدای از بحث مهم شفافیت، از دیگر خصوصیت های بورس، پذیرش كالاهای استاندارد است. در واقع كالایی كه استاندارد نباشد، قابل عرضه در بورس نیست و بدین سان هر شركتی كه محصولش در بورس عرضه می شود به شكلی استانداردهای كیفی را در تولید محصول رعایت كرده است.
وی عنوان كرد: دستاورد دیگری كه بورس كالا برای اقتصاد به ارمغان آورده، رقابت است. ما در معاملات بورس كالا شاهد یك رقابت واقعی و شفاف بین عرضه كنندگان و تقاضا كنندگان هستیم كه این رقابت سبب می شود بهترین و واقعی ترین قیمت شكل بگیرد. در واقع بستر بورس این شرایط را مهیا كرده كه قیمتها برای تولیدكنندگان قابل پیش بینی باشد كه طبعاً تولیدكننده برپایه این پیش بینی ها، مبادرت به تولید می كند. همینطور نكته حائز اهمیت دیگر این است كه با ورود كالاها در بورس، رانتها و واسطه های پرنفوذ از مبادلات تا حد زیادی حذف گردیده است. در واقع در گذشته یك سری روابط به جای ضوابط و قانون برقرار بود كه امروز با شفاف شدن روند معاملات، امكان تصرف در معاملات وجود ندارد.
قیمت گذاری كالاها، ایجادكننده رانت رئیس كمیته فقهی بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش كه دیدگاه شما در مورد قیمت گذاری كالاها چیست؟ اظهار داشت: اصولاً قیمت گذاری به ایجاد رانت منتهی می شود. رانت در جایی شكل می گیرد كه دو قیمت در بازار باشد؛ یك قیمت بازار و دیگری، قیمتی است كه دولت به صورت دستوری و با هدف پشتیبانی از مصرف كننده تعیین كرده و به بنگاه ها تكلیف می كند كه آن قیمت را رعایت كند.
وی ادامه داد: همین دوگانگی قیمت سبب می شود تا زمینه رانت و سو استفاده در بازار بروز كند و نظم معاملات برهم بخورد. در سمت عرضه، تولیدكنندگان كه اجبار به ارزان فروشی محصولشان را دارند، از میزان عرضه خود می كاهند تا بتوانند بخشی از محصولاتشان را با قیمت بازار به فروش برسانند. از سوی دیگر عده زیادی هم به صف خرید محصول ارزان قیمت می روند و با ایجاد تقاضای كاذب، التهاب در بازار اوج می گیرد.
به قول مصباحی مقدم، تجربه نشان داده است كه بازار هیچگاه با قیمتهای مصنوعی و غیرواقعی به تعادل نمی رسد و در التهاب ماه های اخیر هم قیمت گذاری كالاها هیچ سودی برای تولیدكنندگان، مردم و مصرف كنندگان نداشت. با این تفاسیر در مورد عرضه كالاها در بورس باید توجه كرد كه عموماً كالاها به مقدار كافی در داخل كشور تولید می شود بدین سان وجود بستری رقابتی و به دور از دستور، یك لزوم است و هیچ مكانیسم دیگری نمی توان همانند بورس كالا، زمینه شفافیت و رقابت معاملات را فراهم آورد. فشار ویژه خواران این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به وجود برخی مقاومت ها برای عرضه برخی محصولات در بورس كالا اشاره نمود و اظهار داشت: عده ای هستند كه آشنایی نسبت به سازوكار بورس كالا ندارند كه برای این دسته، آموزش و فرهنگسازی لازم است. اما بنده نام بخشی از افرادی كه با معاملات كالاها در بورس مخالف هستند را ویژه خواران می گذارم؛ كسانی كه تلاش دارند با ایجاد بنگاههای انحصاری و قدرت چانه زنی بالا، مبادرت به ویژه خواری كنند در مواقع گوناگون و به بهانه های مختلف به دنبال تضعیف بورس هستند.
مصباحی مقدم اظهار داشت: این عده همواره باید مراقبت شوند، چراكه اگر به آنها مجال دهیم با استفاده از توانایی های مالی و اقتصادی دارند به سرعت بازار را در انحصار خودشان می گیرند.
مرجعیت قیمت در منطقه رئیس كمیته فقهی بازار سرمایه در بخش پایانی گفت و گو به چشم انداز بورس كالا در سال های پیش رو اشاره نمود و اظهار داشت: از اهداف اصلی بورس كالا، تبدیل شدن به مرجع قیمت برخی محصولات باكیفیت ایرانی در منطقه است كه برای تحقق این مهم، باید تولیدكنندگان اصلی و بزرگ ما به صورت مستمر مبادرت به عرضه محصولات در تالار داخلی و سپس تالار صادراتی بورس كالا كنند تا رفته رفته عرضه محصولات با كیفیت و با استاندارد بالا از راه بورس كالا صورت گیرد و با بازاریابی لازم، خریداران خارجی برای خرید مبادرت به ثبت سفارش در بورس كالای ایران كنند.
وی اظهار داشت: اگر به ظرفیت های داخلی باور داشته باشیم، می توانیم مسیر توسعه بورس های كالایی دنیا را كه امروز مرجع تعیین نرخ خیلی از كالاها در سطح جهانی هستند، برویم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب