با ابلاغ بانك مركزی
امهال تسهیلات قرض الحسنه ممنوع گردید
پول من: بانك مركزی دستورالعمل اجرایی نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری را ابلاغ و اعلام نمود كه امهال مطالبات ناشی از اعطای قرض الحسنه تا اطـلاع ثانوی ممنوع می باشد.
به گزارش پول من به نقل از مهر، بانك مركزی در بخشنامه ای به مدیران عامل تمامی بانك ها و موسسات اعتباری اعلام نموده است: امهال مطالبات یكی از مهم ترین اجزای عملیات بانكی محسوب می گردد. این مهم در قانون عملیات بانكی بدون ربا (بهره) و بخشنامه ها و دستورالعمل های اجرایی آن نیز به انحاء مختلف همچون تبصره (۱) ذیل ماده (۱۰) «دستورالعمل اجرایی مشاركت مدنی»، ذكر شده است. لـیكن در یك دهه اخیر در قوانین مختلف همچون قوانین بودجه سنواتی سال های ۱۳۹۰، ۱۳۹۱، ۱۳۹۲، ۱۳۹۷ و نیز «قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی كشور (مصوب سال ۱۳۹۴)» سوژه امهال مطالبات غیرجاری بانك ها و موسسات اعتباری غیربـانكی مورد تاكید واقع شده است. با وجود این، یكی از مهم ترین دلیلهای افزایش بی رویه مطالبات غیرجاری در یك دهه اخیر، گردنگیر بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی به امهال مطالبات مزبور بعضاً در چارچوب تكالیف قانونی یادشـده بوده اسـت. گرچه امهال مطالبات غیرجاری در بعضی شرایط می تواند فراهم كننده فضای مسـاعدت بـرای اشـخاص و بنگـاه های اقتصادی دارای مشكل باشد و منجر به تسهیل وصول مطالبات غیرجاری گردد، لیكن عدم استفاده صحیح از ابزار مزبور و رویكرد افراط گرایانه در گردنگیر بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی به امهال مطالبات بنگاه های اقتصادی، بدون لحاظ ابعاد مختلف سوژه می تواند تبعات منفی را برای شبكه بانكی كشور به دنبال داشته باشد و نه تنها گشایشی را در زمینـه كاهش مطالبات غیرجاری فراهم ننماید، بلكه موجد بی نظمی در نحوه برخورد با بدهكاران بانكی باشـد و ضـمن ایجـاد تبعات عدم شفافیت صورت های مالی بانك ها و مؤسسات اعتباری غیربانكی، خود نیز سبب افزایش مطالبات غیرجاری گردد. متاسفانه در شبكه بانكی كشور نسبت به سوژه امهال مطالبات غیرجاری تابحال رویه واحدی وجود نداشته است. عدم وجود سازوكاری مدون و دقیق كه ابعاد شرعی، حقوقی و حسابداری امهال مطالبات بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی را به نحو مطلوب و مناسبی مدنظر قرار و تبیین نماید، سبب تخطی از بعضی از ضوابط و مقررات ناظر بر اجرای عقود اسلامی، بروز ملاحظات و دغدغه ها درباب عدم رعایت قواعد شرعی در امهال مطالبات، بی نظمـی در نحوه برخورد با بدهكاران بانكی به سبب فقدان سازوكار امهال، افزایش خطر حقوقی بانك ها، انتقال مطالبات امهالی به طبقه جاری، كاهش ذخایر مطالبات غیرجاری و شناسایی و توزیع سودهای موهوم با امهال می گردد. به عبارت دیگـر امكان دارد در امهال مطالبات غیرجاری، بایدها و نبایدهای ناظر بر قراردادهای پیشرو به نحو صـحیحی ملحوظ نظـر قرار نگیرد و این مهم منجر به تحمیل ریسك های حقوقی به شبكه بانكی كشور گردد. علاوه بر این امكان دارد شبهاتی درباب ضوابط فقهی عقود و مسایلی نظیر طبقه بندی، ذخیره گیری و شناسـایی درآمد ناصحیح و نبود تصویری صحیح از مطالبات غیرجاری به سبب فقدان وحدت رویه و دستورالعمل مدون درباب امهـال مطالبات بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی به وجود آید. از ین جهت، نظام مند نمودن پروسه مزبور، بـه نحوی كـه در شـرایط اقتصادی كنونی، ضمن مساعدت حداكثری به مشتریان خوشنام و خوش سابقه شبكه بانكی كشور، از بروز لطمه بـه بانك ها و مؤسسات اعتباری غیربانكی ممانعت به عمل آورده و وحدت رویه را در شبكه بانكی كشور به دنبال داشته باشد، امری ضروری و انكارناپذیر است. بر همین مبنا و بنا بر الزامات مورد اشاره، نظام مند نمودن پروسه مزبور از رهگذر تدوین و ابلاغ دستورالعملی جامع و مانع كه در آن ملاحظات شرعی، مقرراتی و حسابداری به نحو مطلوب مدنظر قـرار گیرد، در دستور كار بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بر همین اساس، «دستورالعمل اجرایی نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری» توسط بانك مركزی تدوین و با توجه به ابعاد فقهی آن، بعد از تایید عدم مغایرت آن بـا شرع انور اسلام بعد از چندین جلسه بررسی در شورای فقهی بانك مركزی، متعاقباً در شورای پول و اعتبار مطرح و در یك هزار و دویست و هفتاد و ششمین جلسه مورخ ۱۳۹۸.۱۵.۰۵ به شرح پیوست تصویب گردید. در «دستورالعمل اجرایی نحوه امهال مطالبات مؤسسات اعتباری» سعی شده است ابعاد مختلف سوژه امهال مطالبات غیرجاری بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی با تمركز بر ملاحظات شرعی، حقوقی و مقرراتی حاكم بر عملیات بانكی بدون ربا مورد توجه قرار گیرد. انتظار می رود با اهتمام به اجرای دقیق تدابیر اعلامی در دسـتورالعمل مزبـور بـه عنوان ضوابطی منسجم پیرامون امهال مطالبات بانك ها و مؤسسات اعتباری غیربانكی، شاهد آثار و فوایدی همچون؛ ایجاد رویه واحد درباب انواع روش های امهال مطالبات در بانك ها و موسسات اعتباری غیربانكی، تدقیق در اعمـال قضاوت حرفه ای، شفاف نمودن راهكارهای امهال مطالبات در بانك ها و مؤسسات اعتباری غیربانكی، امكان بهبود قابلیت مقایسه ارقام مندرج در سرفصل حساب های مرتبط در بانكهای مختلف، انعكاس تصویری صحیح و واقعی از وضعیت عملكـرد مالی بانك ها و مؤسسات اعتباری غیربانكی، ارتقای شفافیت مالی و جلوگیری از شناسایی و توزیع سودهای موهـوم، در نظام بانكی كشور باشیم. از مهم ترین خاصیت های دستورالعمل مذكور می توان به مواردی نظیر؛ تعریف امهال و انواع روش های امهال مطالبات، تدوین سازوكارهای امهال مطالبات به تفكیك عقود مشاركتی و غیرمشـاركتی، تعیـین حداكثر زمان امهال مطالبات، تعیین مبنای امهال مطالبات، درج احكام در رابطه با شرایط مشتری در امهال مطالبات، درج احكام در رابطه با هـر یك از انواع روش های امهال مطالبات، تشریح سازوكارهای طبقه بندی و ذخیره گیری مطالبات امهالی، تبیین پروسه شناسایی درآمد مطالبات امهالی و همین طور ممنوع بودن أخذ سود یا وجه التزام از محل وجه التزام تاخیر تادیه دین اشاره نمود. شایان ذكر است كه به استناد ماده (۴) دستورالعمل حاضر كه اشعار می دارد «امهال مطالبات ناشی از اعطای قرض الحسنه در قالب سیاست های ابلاغی بانك مركزی امكان پذیر می باشد». با نظرداشت به شـرایط فعلـی شـبكه بـانكی كشور و محدودیت منابع قرض الحسنه، بدین وسیله اعلام می گردد، امهال مطالبات ناشی از اعطای قرض الحسنه تا اطـلاع ثانوی ممنوع می باشد. خاطرنشان می سازد، مؤسسه اعتباری مكلف است در امهال مطالبات بوسیله انعقاد قرارداد جدید، ضوابط و مقررات كلی ناظر بر اعطای تسهیلات بانكی نظیر نرخ سود تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار، روش محاسبه سود و اقساط تسهیلات مبتنی بر عقود مبادله ای و مفاد بخشنامه های قبلی بانك مركزی درباب تخصیص منـابع همچون بخشنامه شماره مب/۸۶ مورخ ۱۳۸۶.۱.۱۵، بخشـنامه شماره مب/۱۵۲۱ مورخ ۱۳۸۶.۴.۱۸ و بخشـنامه شـماره ۹۵/۱۱۶۵۹۵ مورخ ۱۳۹۵.۴.۱۴ را رعایت نماید. بدین جهت خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشـنامه شـماره ۱۴۹۱۵۳/۹۶ مورخ ۱۳۹۶.۵.۱۶ به تمامی واحدهای ذیربط آن بانك/موسسه اعتباری غیربانكی ابلاغ گردیده و بـر حُسـن اجـرای آن نظارت دقیق به عمل آید. دستورالعمل اجرایی نحوه امهال مطالبات موسسات اعتباری ابلاغ گردیده از طرف بانك مركزی را می توانید از اینجا دریافت كنید.
منبع: پول من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب