در برنامه زنده اینستاگرامی مهر مطرح شد
اگر یگان ها مجهز نشوند، آتش سوزی جنگل ها در تابستان وسعت می گیرد
درویش اظهار داشت: در صورت عدم تجهیز یگان های حفاظت جنگل، با شروع فصل تابستان علاوه بر غرب كشور شاهد گسترش آتش سوزی به جنگل های شمال خواهیم بود.
به گزارش پول من به نقل از مهر، گفتگوی زنده اینستاگرامی خبرگزاری مهر با عنوان «نیم گپ»، هفته گذشته به بررسی علل آتش سوزی در جنگل ها با حضور محمد درویش کارشناس و فعال محیط زیست و عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اختصاص داشت. این گفتگو درواقع نخستین گفتگوی زنده محیط زیستی بود که از صفحه اینستاگرامی مهر منتشر گردید.
شاخص EPI نشان دهنده وضعیت محیط زیست کنونی نیست
درویش در ابتدای این گفتگوی نیم ساعته درباب روند رو به بهبود ایران در فاکتورهای EPI نسبت به دوسال گذشته سخن گفت و توضیح داد، که EPI شاخص عملکرد محیط زیستی کشورها شمرده می شود و برای فعالان محیط زیستی اهمیت یافتن پرداختن به این شاخص ها بسیار حائز اهمیت است؛ چونکه تا چند سال قبل به این شاخص ها توجهی نمی شد. اما با توجه به این که گزارش های EPI بسیار وابسته به گزارش دولت ها است، و خودشان کارشناسان مستقلی ندارند که این گزارش ها را مورد بررسی قرار دهند انتقاداتی به این نحوه رتبه بندی وارد است.
وی افزود: البته باید یادمان باشد هرچند رتبه ایران ۱۳ مرتبه نسبت به سال ۲۰۱۸ بهبود یافته اما گزارش های ۲۰۲۰ بر طبق یافته های سال ۲۰۱۸ است که آخرین سال دولت اول حسن روحانی قبل از تکیه زدن عیسی کلانتری بر مسند محیط زیستی کشور بوده و با این حساب گزارش عملکرد کلانتری بر محیط زیست کشور دو سال آینده (۲۰۲۲) منتشر خواهد شد.
کارنامه ناامید کننده رئیس سازمان محیط زیست در طرح های ضد محیط زیستی
درویش با انتقاد به عملکرد سازمان محیط زیست در دوره فعلی پرداخت و عدم پاسخگویی به سبب آزاد شدن شکار در مناطق تحت حفاظت این سازمان، عدم انتشار گزارش ارزیابی محیط زیستی در پروژه های عمرانی کشور، انتقال مرجعیت تنوع زیستی به جهاد کشاورزی، تعطیلی مدارس طبیعت، اعدام یک محیط بان که موجب تضعیف روحیه محیط بانان شده، دفاع از طرح انتقال خزر به سمنان که تابحال بی سابقه بوده است، طرح انتقال زاب، اظهارات کلانتری درباب مازاد آب در خوزستان و ساخت سد در شمال کشور، و پشتیبانی از ترویج محصولات تراریخته را در طول حیات این سازمان محیط زیست بی سابقه دانست.
وی اضافه کرد: چرا این سازمان بعنوان متولی محیط زیست بجای عدم توجه به قوانین طبیعت و دستکاری های آنکه موجب جهش های ژنتیکی ناخواسته می شود به روش هایی مثل کاهش ضایعات کشاورزی و مصرف بهینه غذا و آب توجه ندارد.
این کارشناس محیط زیست، با ابراز تأسف از اینکه هیچکدام از ده رئیس سازمان پیشین محیط زیست، چنین کارنامه ناامید کننده ای نداشته اند به شکایت های گوناگون فعالان محیط زیست از عیسی کلانتری در پرونده های ضد محیط زیستی همچون طرح بایوجمی تالاب انزلی، منطقه حفاظت شده خائیز، طرح انتقال آب ونک سولکان اشاره نمود و اضافه کرد: اغلب فعالان محیط زیست نسبت به مواضع وی زاویه جدی دارند آن هم در دولتی که ادعای محیط زیستی بودن داشته است.
ترسالی، دریاچه ارومیه را احیا کرد نه برنامه های ستاد احیا
درویش به ادعای احیای دریاچه ارومیه هم اشاره کوتاهی کرد و اظهار داشت: در ماجرای دریاچه ارومیه که کلانتری از عملکردش در احیای آن دفاع می کند، باید یادمان باشد که در طول ۵۰ سال اخیر سه سال متوالی ترسالی سابقه نداشته است که موجب آبگیری تالاب شد، در این شرایط ستاد احیا حتی یک هکتار از کشاورزی، باغداری و دامداری در این منطقه کم نشده و تولید کشاورزی همچنان رو به گسترش بوده و وابستگی معیشتی درحال افزایش است و تنها اتکای ستاد احیای دریاچه ارومیه بر کارهای سازه ای بوده است. که می تواند تبعات جبران ناپذیری داشته باشد.
این کارشناس محیط زیست در مورد آتش سوزی های گوناگون جنگل ها از شروع سال جاری تابحال که انتقادات بسیاری نسبت به عملکرد این سازمان و سازمان هم عرض آن یعنی سازمان جنگل ها را به دنبال داشته است نیز پرداخت و گفت: وقتی به جمله کلیدی رئیس سازمان محیط زیست درباره حفاظت از جنگل ها دقت کنیم که گفته است: «سرمایه گذاری بر روی جنگل ها توجیه اقتصادی ندارد، به بروز چنین شرایط آشفته ای در آتش سوزی جنگل ها پی می بریم، این حرف را مسئول متولی محیط زیست کشور می زند، واقعاً شگفت آور و غم انگیز است که ادعا می کند این کار توجیه اقتصادی ندارد. مگر قحط الرجال است که ما کسی را بر مسند محیط زیست کشور بنشانیم که خود اعتراف می کند، چیزی از محیط زیست نمی داند.
تعطیلی دفتری در سازمان محیط زیست که مکلف به ارزش گذاری اقتصادی منابع طبیعی بود
وی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا ارزش گذاری اقتصادی منابع طبیعی می تواند در روشن شدن ارزش جنگل ها برای مسئولان و صاحب منصبان در کشور کمک کننده باشد، اظهار داشت: ما زمانی می توانیم از محیط زیست دفاع نماییم که به زبان اقتصاد رایج کشور در این زمینه صحبت نماییم، بنا بر این در ماده ۵۹ برنامه چهارم توسعه قید شده بود که دولت در یک دوره پنج ساله نسبت به ارزش گذاری اقتصادی مواهب طبیعی کشور اقدام نماید، اما پس از اختتام برنامه پنج ساله چهارم، نه فقط این اتفاق نیفتاد بلکه مجبور شدند این برنامه را به برنامه پنج ساله پنجم تکلیف کنند، باز هم در این دوره اتفاقی نیفتاد و منجر به این شد که این تکلیف به برنامه پنج ساله ششم واگذار شود و باز هم نه فقط این تکلیف انجام نشده که دفتر مسئول اجرای این تکلیف، در سازمان محیط زیست در دوره عیسی کلانتری (دفتر اقتصاد و محیط زیست) بطور کلی تعطیل شد. یعنی عملاً خود سازمان محیط زیست که مسئول ارزش گذاری اقتصادی محیط زیست بوده است دراین زمینه تعلل کرده، نهادهای بازرسی و نمایندگان مجلس که باید بازخواست می کردند آنها هم به وظایف خود عمل نکردند، مانند بسیاری برنامه های دیگر مغفول مانده است و یکی از انتقادات جدی به ادوار مجلس این است که حتی مصوبات خودرا پیگیری نمی کنند.
نیازمند دستگاه مستقل مدیریت منابع طبیعی هستیم
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با اعلان اینکه ۸۵ درصد از حوزه مدیریت جنگل ها، برعهده سازمان جنگل ها و مراتع کشور است اظهار داشت: اما سازمان جنگل ها یک معاونت دسته چندم در یک وزارتخانه اجرائیست که اتفاقاً بدش هم نمی آید که جنگل ها از بین برود، چون هرچه سطح جنگل ها از بین برود به اراضی زارعی و باغی تحت اختیار این وزارتخانه افزوده می شود، بدین سبب وجود این سازمان در دل وزارتخانه جهاد کشاورزی در تضاد به وظایف آن است.
وی افزود: به همین خاطر مطالبه جدی فعالان و کارشناسان منابع طبیعی و محیط زیست این است که ما نیاز به دستگاه منابع طبیعی مستقل در هیبت یک وزارتخانه داریم، در صورتیکه در این مدتی که جنگل های زاگرسی ما می سوخت وزیر جهاد کشاورزی حتی یک دفعه هم نیامد که بگوید چه برنامه ای برای مهار آتش سوزی دارد، اصلاً برای او مهم نیست و شاید حتی نمی داند ما چه رویشگاه های جنگلی در سطح کشور داریم، وزارت جهاد کشاورزی اصولاً دغدغه ای در این خصوص ندارد، و فقط به دنبال افزایش عدد و رقم تولید است بنا بر این در شرح وظایف وزیر برکنار شده جهاد کشاورزی این بود که ۵۰۰ هزار هکتار از عرصه های منابع طبیعی را واگذار کند به کشاورزی در اراضی شیب دار که بیشترین فرسایش و لطمه پذیری را دارد.
حتی یگان های حفاظتی کوچک ترین کشورهای جهان هم مجهز به تجهیزات هوایی هستند
درویش با تاکید بر اینکه نباید یگان حفاظت منابع طبیعی و محیط زیست ما فاقد یگان های مجهز هوایی باشند، اظهار داشت: تقریباً در هیچ کشوری در دنیا یگان های حفاظتی شأن فاقد یگان حفاظت هوایی نیستند، حتی کشورهای خیلی خیلی کوچک ضعیف، رنجرهایشان دستکم یک یا دو بالگرد دارند اما در اینجا همان یک بالگرد منابع طبیعی را هم از سازمان جنگل گرفتند و این طور شد که متأسفانه شاهد گسترش آتش سوزی ها در مناطق جنگلی غرب کشور بودیم.
وی با اظهار تأسف از اعلام این خبر که با ادامه این شرایط با گرم تر شدن هوا، این آتش سوزی ها به مناطق شمالی کشور نیز گسترش پیدا خواهدنمود و با شروع فصل تابستان شاهد فجایع بزرگ تری خواهیم بود اظهار داشت: اگر یگان های مجهز به دمنده، بالگردهای آبپاش، آتشکوب، کوله پشتی های پاششی در مناطق لطمه پذیر از همین حالا مستقر نشوند و امکانات مورد نیاز در اختیار نیروهای مردمی و یگان قرار نگیرد، خسارات منابع طبیعی ما بیش از حال حاضر خواهد بود.
مردم در حفاظت از جنگل ها چند قدم جلوتر از مسئولان هستند
این کارشناس محیط زیست درباب افزایش سطح مطالبات مردمی در رسیدگی به وضعیت آتش سوزی های غرب و جنوب غربی کشور، اظهار داشت: مطالبه گری مردم در فاکتورهای UNDP و UNEP هم مورد توجه قرار گرفته و یکی از فاکتورهای توسعه یافتگی این است که مردم چقدر حاضرند در زمینه محیط زیست پول بپردازند، و مردم ما با وجود تنگناهای اقتصادی شدید، در هر بزنگاهی آمدند و در این چند روزه هم ۲۲ دمنده با پول های مردمی تهیه شده است.
وی افزود: خوشبختانه مردم چند قدم از مسئولین در حساسیت محیط زیستی جلوترند، مدتی پیش یگان حفاظت مردمی جنگل های سردشت به ظرفیت ۳۰ دوچرخه سواری با دوچرخه های برقی افتتاح کردیم که تمام پولش را مردم پرداخت کردند و این امر نشانگر این است که مردم واقعاً با تمام وجودشان بلوط ها و جنگل ها را دوست دارند ولی اگر یک صدم عشق مردم به جنگل ها را رؤسای سازمان های مربوطه داشتند شاهد این فجایع نبودیم، تجربیاتی مثل بنیاد الگن، قرق خصوصی منصورآباد رفسنجان، کانی برازان که در آن مردم حفظ منابع طبیعی را مثل خون در رگ هایشان باارزش می دانند، باید مورد توجه دولت قرار گیرد و در رسانه ها به تصویر کشیده شود و باید همانند یگان مردمی سردشت در دیگر مناطق زاگرس نشین، هیرکانی و ارسباران داشته باشیم.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور اشاره کرد: اما اگر در همه پدیده ها مثل سیل، زلزله، مردم وسط بیایند و دولت ها همیشه غافلگیر شوند و بعد از مردم حرکت کنند دیگر اعتمادی نمی ماند.
وی با طرح این سوال که چطور سازمان جنگل ها می تواند برای مالچ پاشی بیابان که مورد انتقاد بیشتر کارشناسان حوزه بوده است، ۱، ۰۰۰ میلیارد تومان پول تامین کند، اما برای تامین اعتبار ۸۰ میلیاردی برای طرح تنفس جنگل، یا ۳۰ میلیاردی برای خرید تجهیزات آتش سوزی در می ماند؟ اظهار داشت: دولتی که می تواند یک میلیارد دلار برای پشتیبانی از کارخانه های فشل خودروسازی هزینه کند، چطور نمی تواند برای خرید هواپیمای مخصوص اطفای حریق جنگل ها پول بپردازد تا دلسوزان محیط زیست به تماشای سوختن بلوط ها که دستکم ۱۰۰ سال طول می کشد باردیگر رویش داشته باشند، ننشینند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب