تداوم کاهش رشد تورم و نقدینگی در مهر ماه ۱۴۰۱
به گزارش پول من، بانک مرکزی گزارش تحلیل تحولات اقتصاد کلان و اقدامات این بانک در مهر ماه 1401 را منتشر نمود که حاکی از تداوم کاهش رشد تورم و نقدینگی در این ماه است.
به گزارش پول من به نقل از بانک مرکزی، اجرای رویکرد جدید سیاست گذاری پولی و مدیریت انتظارات تورمی از جانب بانک مرکزی، مستلزم عرضه اطلاعات درست و به هنگام از مجموعه تحولات اقتصاد کلان است؛ چونکه در عمل، شکل گیری صحیح انتظارات در فعالان اقتصادی و ایجاد شرایط بهتر برای بانک مرکزی در جهت نیل به اهداف حفظ ارزش پول ملی (کنترل تورم) و مساعدت به رشد اقتصادی، در گرو عرضه و استفاده به هنگام از اطلاعات وضع موجود اقتصاد خواهد بود. بر این اساس، خلاصه ای از مجموعه تحولات اقتصاد کلان و اقدامات بانک مرکزی در جهت دستیابی به اهداف و مأموریت های خود در مهر ماه ۱۴۰۱ به شرح ذیل عرضه می شود. ۱- تحولات اقتصاد کلان
بررسی تحولات تورم ماهانه شاخص کل کالاها و خدمات مصرفی امسال نشان داده است تورم ماهانه شاخص کل مصرف کننده در مهرماه سالجاری با ۰.۳ واحد درصد افزایش نسبت به ماه قبل (۲.۶ درصد) به ۲.۹ درصد رسید. تورم های نقطه به نقطه و دوازده ماهه شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مهرماه سالجاری هم به ترتیب ارقام ۴۴.۷ و ۳۹.۶ درصد را ثبت نمود که نسبت به شهریورماه سالجاری به ترتیب معادل ۰.۲ و ۰.۱ واحد درصد کاهش نشان داده است.
بررسی تورم ماهانه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به تفکیک گروههای اختصاصی "کالا" و "خدمت" در مهرماه نشان داده است تورم ماهانه گروه اختصاصی "کالا" با ۰.۳ واحد درصد کاهش نسبت به ماه گذشته به ۱.۶ درصد رسید. در مقابل تورم ماهانه گروه اختصاصی "خدمت" در این مقطع با ۱.۴ واحد درصد افزایش نسبت به ماه گذشته به رقم ۵.۲ درصد رسید. بررسی تحولات تورم ماهانه گروه کالا به تفکیک "خوراکی ها" و "غیرخوراکی ها" موید کاهش تورم ماهانه اقلام خوراکی در مهرماه ۱۴۰۱ نسبت به ماه پیش از آن است.
به طوریکه شاخص بهای خوراکی ها و آشامیدنی ها (با ضریب اهمیت ۲۵.۵ درصد) با ۰.۹ واحد درصد کاهش نسبت به شهریور و ثبت تورم ماهانه ۱.۲ درصدی، سهمی معادل ۰.۴ واحد درصد را از تورم ماهانه شاخص کل (۲.۹ درصد) در مهرماه سالجاری به خود مختص کرده است. بررسی بیشتر تحولات شاخص خدمت هم از آن حکایت می کند که افزایش تورم ماهانه این گروه به طور عمده متأثر از تحولات شاخصهای خدمت در گروه" مسکن و خدمات ساختمانی" و "تحصیل" بوده است؛ به صورتی که سهم این دو گروه از تورم ماهیانه خدمت در مهرماه سالجاری (۵.۲ درصد) به ترتیب ۴.۴ و ۰.۶ واحد درصد بوده است.
در حوزه تجارت خارجی با عنایت به اخبار منتشره از جانب گمرک ج. ا. ایران، طی هفت ماهه سال ۱۴۰۱ ارزش صادرات گمرکی برابر با ۲۸.۴ میلیارد دلار بود که حاکی از افزایش حدوداً ۵.۶ درصدی آن در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ است. ارزش واردات گمرکی هم در این دوره معادل ۳۱.۷ میلیارد دلار گزارش شده است که موید افزایش حدوداً ۱۴.۴ درصدی آن نسبت به دوره مشابه سال قبل است.
مطابق با اطلاعات مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز، بررسی تحولات بازار ارز از آن حکایت می کند که در مهر ماه متوسط نرخ فروش دلار در بازار حواله حدود ۲۷۱.۹ هزار ریال بود که نسبت به شهریور ماه معادل ۱.۳ درصد افزایش نشان داده است. در قسمت اسکناس هم متوسط نرخ فروش دلار در این ماه حدود ۲۸۷.۳ هزار ریال بود که حاکی از افزایش ۱.۳ درصدی آن در مقایسه با شهریور ماه است.
در بازار مسکن و بر مبنای اطلاعات دریافت شده از سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده در شهر تهران طی مهرماه ۱۴۰۱ نسبت به ماه قبل ۱.۲ درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل هم ۳۸.۲ درصد افزایش را تجربه نمود. در بازار سهام هم شاخص کل بورس اوراق بهادار در روز پایانی مهرماه ۳.۴ درصد نسبت به روز پایانی ماه قبل کاهش پیدا کرد. لازم به ذکر است سیاست گذار پولی با رصد مستمر تحولات قیمت دارایی ها و توجه به دلالت های آن بر تغییر سطح انتظارات تورمی، عنداللزوم اقدامات سیاستی مناسب را در دستور کار قرار خواهد داد.
بررسی تحولات بازار بین بانکی در مهرماه نشانگر کاهشی نسبی در حجم معاملات به علت کاهش وجوه در دسترس بانکها بود که همچون علل آن میتوان به تداوم فروش اوراق دولتی به بانکها اشاره نمود. این درحالی است که بررسی تغییرات نرخ سود بازار بین بانکی گویای تداوم ثبات نرخ مذکور و قرار داشتن آن در محدوده دالان از پیش تعیین شده است.
در مهرماه سال ۱۴۰۱، متوسط ماهانه نرخ بازده اوراق مالی اسلامی دولتی با سررسید یک، دو و سه ساله به ترتیب با ۱.۰۷، ۰.۷۵ و ۱.۱۳ واحد درصد افزایش نسبت به ماه قبل به ۲۲.۶۳، ۲۳.۲۵ و ۲۳.۵۰ درصد رسیده است. همینطور شیب منحنی بازده اوراق خزانه در مهرماه نسبت به شهریورماه و مرداد ماه تندتر شده و این منحنی نسبت به دو ماه گذشته در سطح بالاتری قرار گرفته است.
حجم نقدینگی در انتها مهرماه سال ۱۴۰۱ معادل ۵۶۷۶۹.۷ هزار میلیاردریال بوده است که به ترتیب ۱۷.۵ و ۳۴.۳ درصد نسبت به پایان سال و پایان مهر ماه سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده است. رشد متغیر مذکور در هفت ماهه نخست سال قبل و دوازده ماهه منتهی به مهر ماه سال ۱۴۰۰ به ترتیب معادل ۲۱.۶ و ۴۲.۸ درصد بوده است. لازم به ذکر است که بخشی از رشد نقدینگی در مهر ماه سال ۱۴۰۰ (معادل ۲.۳ واحد درصد از رشد هفت ماهه و ۲.۷ واحد درصد از رشد دوازده ماهه) در ارتباط با اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفتر کل دارایی ها و بدهی های بانک مهراقتصاد به اطلاعات خلاصه دفتر کل دارایی ها و بدهی های بانک سپه (بواسطه ادغام) بوده است.
حجم پایه پولی در انتها مهرماه سال ۱۴۰۱ (معادل ۷۱۲۹.۳ هزار میلیارد ریال) نسبت به پایان سال ۱۴۰۰، رشدی معادل ۱۸.۰ درصد داشته است. همچنین، نرخ رشد دوازده ماهه پایه پولی با ۱.۹ واحد درصد کاهش نسبت به رشد دوره مشابه سال قبل (۳۶.۴ درصد) به ۳۴.۵ درصد در انتها مهرماه سال ۱۴۰۱ رسید.
۲- اقدامات بانک مرکزی - در مهرماه ۱۴۰۱ با هدف مدیریت نقدینگی بازار بین بانکی ریالی، بانک مرکزی در تعامل با بانکها اقدامات اعتباری زیر را انجام داد:
- انجام عملیات بازار باز با موضع توافق بازخرید طی چهار مرتبه حراج به ترتیب به ارزش ۶۷۳.۷، ۶۷۴.۰، ۶۸۵ و ۶۸۴.۹ هزار میلیاردریال مجموعاً به ارزش معاملاتی ۲۷۱۷.۶ هزار میلیاردریال در چارچوب توافق بازخرید با سررسید ۷ روزه (مانده توافق بازخرید از محل عملیات بازار باز در انتها مهرماه معادل ۶۸۴.۹ هزار میلیاردریال بوده است).
- استفاده بانکها از اعتبارگیری قاعده مند در نرخ سقف دالان برای رفع نیازهای نقدینگی طی ۱۷ روز کاری جمعاً به ارزش معاملاتی ۳۲۵.۲ هزار میلیاردریال (مانده اعتبارگیری قاعده مند در انتها مهرماه ۵۹.۳ هزار میلیاردریال بوده است).
- در مهرماه سالجاری، طی برگزاری چهار مرحله حراج و یک مرحله پذیره نویسی اوراق مالی اسلامی دولتی، جمعاً مبلغ ۲۷.۶ هزار میلیاردریال اوراق توسط ایستگاه معاملاتی بانک مرکزی فروخته شد که از این مبلغ، ۲۳ هزار میلیاردریال آن در پذیره نویسی و ۴.۶ هزار میلیارد آن در حراج تماماً توسط سایر سرمایه گذاران خریداری شد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب