یك كارشناس بازار سرمایه بررسی كرد
آثار چندگانه صندوق های درآمد ثابت بر تولید
به گزارش پول من، بگفته یک کارشناس بازار سرمایه صندوق های درآمد ثابت که به طور عمده در اوراق دولتی سرمایه گذاری می کنند، طی سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته اند و گزینه ای کم ریسک برای سرمایه گذاران محسوب می شوند، اما این روند آثار چندگانه ای بر بخش تولید و اقتصاد حقیقی به دنبال داشته است.
حسین محمودی اصل - کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه - در گفت و گو با ایسنا، به بررسی نقاط مثبت و منفی صندوق های درآمد ثابت در بورس ایران پرداخته و به این پرسش پاسخ داده که آیا این ابزار سرمایه گذاری رقیبی برای بورس و تولید است یا خیر؟
وی اظهار داشت: در سالهای اخیر در بازار سرمایه به مرور ابزارها و سازوکارهای مختلفی به وجود آمد که یکی از آنها صندوق های درآمد ثابت است. اغلب این صندوق ها اوراق دولتی را خریداری می کنند؛ مشابه بانکها که چند صد هزار میلیارد تومان اوراق خریده اند. در صندوق های درآمد ثابت نیز عمدتا اوراق خریداری می شود و منابع به اشکالی جمع آوری می شود.
او اضافه کرد: از آنجائیکه میزان انتشار اوراق در کشور بسیار بالا رفته و سالانه به علت پرداخت سودِ اصل و سودهای بالا، عملا مبادرت به خلق پول می شود، طبیعی است که این امر سبب شده صندوق های درآمد ثابت نیز نرخ ها را بالا برند و گاهی جذاب شوند. این که تعداد صندوق ها هم زیاد شده، درست است اما جذابیت امور دلالی در صندوق های طلا و همینطور طلای فیزیکی و دلار فیزیکی در مقاطعی که قیمت آنها بالاتر است، باعث خروج پول از صندوق های درآمد ثابت می شود.
به صندوق های درآمد ثابت نیاز داریم
محمودی اصل با اشاره به اینکه خروج پول سبب می شود برای ایجاد جذابیت در اوراق، نرخ اوراق بالاتر برود اظهار داشت: حالا نرخ بالای این اوراق حدودا نزدیک ۳۸ درصد است. این نرخ خود مبنایی برای عرضه تسهیلات است و طبیعتا بر بانکها نیز اثر می گذارد، حتی با آنکه در بانکها هم چنین نرخ هایی موجود نیست. البته از یک لحاظ به صندوق های درآمد ثابت نیاز داریم تا اوراق دولت خریداری شود و این صندوق ها جذاب تر باقی بمانند. زمانی جذابیت این صندوق ها بیشتر بود که تعداد صندوق ها نیز محدود بود و بانکها این پول ها را با نرخ های کمتری جذب می کردند، اما حالا هم سطح شناخت مردم افزایش پیدا کرده و از طرفی به علت بازدهی بالای بازارهای رقیب، جذابیت این صندوق ها کمتر شده است. با این وجود، در مجموع و با عنایت به شرایط فعلی کشور، صندوق های درآمد ثابت توانسته اند محلی برای تأمین منابع اوراق دولتی باشند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به برخی چالش های صندوق های درآمد ثابت اظهار داشت: چالش مهم این است که نرخ اوراق ۳۸ درصد است و نرخ سود درآمد ثابت بدون ریسک وقتی به ۳۶ درصد و بالاتر می رسد، جذابیت زیادی بوجود می آورد. در مقابلِ بازارهایی مثل طلا و دلار جذابیت شان کمتر است اما برای تولید چنین نیست. طبیعی است منابعی که جذب می شود ـ حتی در بورس ـ به علت بحث های بازارگردانی، تا حدود ۴۶ درصد از تسهیلات مان به تولید اختصاص پیدا می کند. ازاین رو عملا کاری کرده ایم که منابع به سوی سودهای ثابت بدون فعالیت اقتصادی حرکت نماید. این به چه مفهوم است؟ یعنی حتی خود دولت که حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر می کند و این اوراق را صندوق های درآمد ثابت و بانکها خریداری می کنند، با این پول ها فعالیت اقتصادی انجام نمی دهد؛ فقط حقوق پرداخت می کند و هزینه های جاری را پوشش می دهد و حتی به بخش عمرانی نیز اختصاص نمی دهند.
صندوق کریپتو هم می تواند مفید باشد اگر...
وی ادامه داد: طبیعتا در چنین حالتی گرفتار لطمه می شویم. حاشیه سود تولید حدود ۱۲ درصد است، اما نرخ درآمد ثابت بدون ریسک ۳۶ درصد. طبیعی است که تولید زمین گیر می شود و این بزرگ ترین مسئله ای است که در این مورد با آن مواجه هستیم. این که بانک مرکزی متولی تولید نیست درست است؛ اما متولی نرخ تسهیلات و متولی تورم است و باید ابتدا تلاش می کرد حاشیه سود تولید افزایش یابد و بعد از آن نرخ تسهیلات و نرخ بهره را در سطح بالاتر قرار دهد. حالا این تناسب وجود ندارد و هیچ تلاشی هم برای ایجاد آن صورت نمی گیرد. ازاین رو باید اظهار داشت که ما درگیر چالش بسیار جدی هستیم.
محمودی اصل اضافه کرد: بازار سرمایه نیز بدنبال ایجاد ابزارهایی است که منابع را به بازار سرمایه بکشاند؛ در چارچوب صندوق درآمد ثابت، صندوق طلا و احتمالا در آینده صندوق های دیگری که فعال خواهند شد اما مسئله اصلی این است که قانونا، سازمان بورس باید حافظ منافع سهامداران و متولی ایجاد یک بازار کارا باشد. در این خصوص بازار سهام بسیار تحت تاثیر قرار گرفته است. این مورد که صندوق درآمد ثابت و صندوق طلا داریم، بسیار اتفاق مثبتی است و این که بورس کالا با وجود سنگ اندازی هایی که شد کوشش کرد و جنگید، خیلی خوب است؛ حتی صندوق کریپتو هم اگر جا بیفتد می تواند مفید باشد. اما هیچ کدام از این ها دلیل نمی شود که بازار سهام رها شود و ما دنبال این باشیم که بگوییم «مثلاً پول ها می خواهد به سوی بازار کریپتو برود، پس ما هم سمت آن برویم.»
رسالت اصلی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد چیست؟
این کارشناس بازار سرمایه افزود: باید بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان بورس، همگی ابتدا تلاش کنند حاشیه سود تولید افزایش یابد و بازار سهام جایگاه حقیقی خویش را پیدا کند. اینکه همه ما صندوق درآمد ثابت و صندوق طلا داشته باشیم و یا صندوق کریپتو داشته باشیم و ثروتمند شویم، در واقع به این معناست که سیاست گذار می خواهد ریسک را کاملا از بین ببرد. اما اتفاقی که می افتد این است که وقتی همه این صندوق ها تشکیل گردد تولید زمین گیر می شود و این فایده ای ندارد. شما حتی اگر ۷۰ درصد هم در این صندوق ها سود کنید، وقتی تولید منابع، تسهیلات و رونق ندارد، صادراتی صورت نمی گیرد؛ ازاین رو وقتی حاشیه سود تولید ۱۲ درصد است، طبیعی است که تولید زمین می خورد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه رسالت سازمان بورس، وزارت اقتصاد، وزارت صنعت و بانک مرکزی چیزی جز این نیست که به تولید کمک کنند اشاره کرد: وقتی تولید زمین خورده باشد، حتی اگر من ۷۰ درصد هم سود کنم، کالایی که می خواهم بخرم دو برابر شده و ۲۰۰ درصد رشد کرده است. وقتی بخش حقیقی اقتصاد کار نمی کند، در چنین شرایطی همه بازنده ایم. این اتفاق حالا درحال رخ دادن است. از طرفی سودهایی داریم ـ مثلا در صندوق های طلا ـ که سودهای ذخیره نشده است. اگر بخواهیم این سودها را در همین قیمتها ذخیره نماییم، ممکن نیست که همه بتوانند در همین قیمت سیو سود کنند. فرض نماییم حتی اگر بخواهیم در همین سطح سود ذخیره نماییم، کالایی وجود ندارد که با این پول ها بخریم.
به طور خلاصه این نرخ خود مبنایی برای عرضه تسهیلات است و طبیعتا بر بانک ها هم اثر می گذارد، حتی با آنکه در بانک ها هم چنین نرخ هایی موجود نیست. این به چه مفهوم است؟ اینکه بانک مرکزی متولی تولید نیست درست است؛ اما متولی نرخ تسهیلات و متولی تورم است و باید ابتدا تلاش می کرد حاشیه سود تولید افزایش یابد و پس از آن نرخ تسهیلات و نرخ بهره را در سطح بالاتر قرار دهد.
منبع: پول من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
کامنت کاربران پول من در مورد این مطلب