بازگشت آرامش به بورس بعد از شوک جنگی
به گزارش پول من، بورس بعد از تجربه یکی از پرتنش ترین دوره های خود در تیرماه، با فروکش کردن نااطمینانی ها و اجرای مجموعه ای از سیاستهای ثبات ساز، به مسیر رشد بازگشت و اینروزها شاهد رشد پی در پی اش هستیم.
به گزارش پول من به نقل از مهر، بازار سرمایه ایران در تیرماه امسال یکی از سخت ترین و حساس ترین مقاطع چند سال اخیر را پشت سر گذاشت؛ دوره ای که با شروع جنگ ۱۲ روزه در منطقه، موجی از نااطمینانی های سیاسی و اقتصادی وارد فضای معاملاتی شد و خیلی از فاکتورهای بورسی به سرعت واکنش منفی نشان دادند. سقوط پی درپی میانگین ها، افزایش فشار فروش و عقب نشینی بخش قابل توجهی از سرمایه گذاران خرد، تصویری از بازاری را شکل داد که تحت تأثیر شوک بیرونی به فاز اضطراب و رفتارهای هیجانی فرو رفته است. در چنین فضایی، تحلیل گران نسبت به ادامه این روند هشدار می دادند؛ هشداری که بر این نکته تاکید داشت: اگر بازار وارد دوره ای فرسایشی شود، بازسازی اعتماد و جبران ریزش ها زمان بر خواهد بود.
در اولین روزهای شوک جنگی، کاهش ارزش معاملات خرد و ورود گسترده نمادهای شاخص ساز به صف های فروش، در عمل جریان نقدینگی را در بازار منجمد کرد. خیلی از معامله گران ترجیح دادند در انتظار روشن شدن شرایط سیاسی، فعالیت خویش را به حداقل برسانند. شدت گرفتن رفتارهای هیجانی، در کنار رشد عدم اطمینان در رابطه با چشم انداز سودآوری شرکت ها، بورس را وارد چرخه ای کرد که به سرعت می توانست به یک رکود فرسایشی بدل شود. تحلیل هایی که در آن مقطع انتشار یافت، به طور عمده از احتمال ادامه روند نزولی سخن می گفت و حتی برخی کارشناسان نسبت به از دست رفتن سطوح حمایتی مهم شاخص هشدار می دادند.
اما از نقطه ای به بعد، روند بازار وارد فاز متفاوتی شد. وزارت امور اقتصادی و دارایی، در واکنش به نگرانی فعالان، مجموعه ای از نگاههای ثبات ساز را مورد تاکید قرار داد. سیاست هایی همچون پرهیز از تصمیمات ناگهانی، تقویت نقش بازارگردان ها، حفظ ثبات متغیرهای کلان و افزایش شفافیت، بااینکه در ظاهر رویکردهایی کلی به شمار می رفتند، اما از نظر روانی نقشی مهم در مدیریت انتظارات ایفا کردند. وزیر اقتصاد، دکتر مدنی زاده، بارها تاکید کرده بود که بازار سرمایه رها نخواهد شد و مجموعه سیاستهای دولت بگونه ای تنظیم می شود که امکان بازگشت آرامش فراهم آید. هرچند این اظهارات در ابتدا با تردیدهایی همراه بود، اما کم کم نشانه های تغییر رفتار بازار نشان داد که این پیام ها توانسته اند حداقل بخشی از نگرانی های فعالین را کاهش دهند.
در ادامه، و همزمان با فروکش نسبی تنش های سیاسی، بازار سرمایه وارد مرحله تعدیل شد. اولین نشانه مهم این تغییر، توقف خروج پول حقیقی از بازار بود؛ عاملی که از نظر خیلی از تحلیل گران، یکی از اصلی ترین معیارها برای تشخیص بازگشت اعتماد به حساب می آید. ارزش معاملات خرد نیز، که در ایام اوج تنش به محدوده کم سابقه ای سقوط کرده بود، آهسته آهسته روند صعودی گرفت. صف های فروش بزرگ در نمادهای شاخص ساز رو به کاهش گذاشت و نوسانات شدید جای خویش را به رفتارهای منطقی تر داد.
در این مرحله، بر خلاف تصور بعضی از تحلیل گران بدبین، بازار نه فقط وارد فاز فرسایشی نشد، بلکه حرکت در راه ترمیم را شروع کرد. شاخص کل که پیشتر در معرض از دست دادن حمایت های مهم قرار گرفته بود، نخست به تعادل رسید و سپس با جذب جریان نقدینگی تازه، از سطوح قبلی فاصله گرفت. نقطه عطف این روند بازگشتی، عبور شاخص از مرز روانی ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد بود؛ سطحی که مدت ها به عنوان یکی از مقاومت های مهم شناخته می شد و فتح آن پیام مشخصی را به فعالین بازار ارسال کرد: مسیر خروج از بحران، جدی و پایدار می باشد.
صعود شاخص به این سطح، تنها یک رکورد عددی نبود. عبور از کانال ۳.۴ میلیون واحد نشان داد که بخش قابل توجهی از سرمایه گذاران، درک جدیدی از چشم انداز سودآوری شرکتها پیدا کرده اند و وزن تحلیل های بنیادی بار دیگر بر تصمیم گیری ها غالب شده است. رشد نمادهای بزرگ در گروه هایی نظیر بانکی ها، پالایشی ها و فلزات اساسی که در هفته های قبل با فشار فروش مواجه بودند، روندی را شکل داد که می توان آنرا بازگشت بازار به فاز «رفتار منطقی» دانست. ارزش معاملات خرد افزوده شد و جریان نقدینگی بسمت نمادهای بنیادی چرخش کرد؛ اتفاقی که به طور معمول در شروع فازهای صعودی پایدار رخ می دهد، نه در روندهای هیجانی و مقطعی.
در این میان، نقش سیاستگذاری اقتصادی نیز پررنگ بود. فعالین بازار سرمایه به طور معمول نسبت به پیام های سیاست گذار حساس هستند و کوچک ترین نشانه از مداخله یا تصمیم گیری غیرمنتظره می تواند انتظارات آنان را تحت تأثیر قرار دهد. از همین رو، تاکید مکرر وزارت اقتصاد بر پرهیز از سیاستهای ناپایدار و حفظ ثبات اصولی، از منظر روانی تأثیر قابل توجهی بر آرام سازی فضای معاملاتی داشت. خیلی از کارشناسان باور دارند تثبیت انتظارات حتی قبل از اثرگذاری کامل سیاستها توانست بخشی از مسیر بازگشت را هموار کند. بازار سرمایه به صورت سنتی نسبت به فضای پیشبینی پذیری حساس است و زمانی که پیام های سیاستی به شکل همسو و هماهنگ منتشر می شود، سرمایه گذاران نیز تمایل بیشتری به بازگشت و مشارکت نشان می دهند.
با این حال، نباید فراموش کرد که بازار بازهم روبه روی مجموعه ای از ریسک های ساختاری و بیرونی قرار دارد. متغیرهای مهمی مانند وضعیت قیمت ارز، مسیر سیاست خارجی، قیمت های جهانی کالاها و همین طور تصمیمات بودجه ای دولت، می توانند جهت بازار را در ماه های آینده تحت تأثیر قرار دهند. اما نکته مهم اینست که بازار سرمایه بعد از شوک تیرماه، توانسته است به مرحله ای از پایداری برسد که امکان تحلیل و پیشبینی پذیری را به سرمایه گذاران بازگرداند. چنین وضعیتی، برای بازاری که پیش از این درگیر هیجان و بی ثباتی بود، یک موفقیت مهم شمرده می شود.
بسیاری از فعالین حرفه ای بازار باور دارند دوره جدیدی که بورس وارد آن شده، می تواند مقدمه ای برای حرکت های پایدارتر باشد؛ البته مشروط به آنکه ثبات در سیاستگذاری ادامه یابد و مداخلات غیرمنتظره در ساختار بازار اتفاق نیافتد. دراین میان، رشد اخیر فاکتورها از منظر روانی برای سهامداران خرد نیز اهمیت ویژه ای دارد. این گروه که در افت سنگین تیرماه بیشترین لطمه را دیدند، حال بازگشت نسبی سرمایه گذاری هایشان را نشانه ای از احیای اعتماد تلقی می کنند. تثبیت شاخص در سطوح بالاتر و خروج از وضعیت زیان دهی، به این سرمایه گذاران این پیام را ارسال کرده که مسیر صعود اخیر نه فقط حاصل هیجان، بلکه نتیجه بازگشت آرامش و تعدیل انتظارات است.
از منظر تحلیلی، روند صعودی اخیر را می توان حاصل ترکیب چند عامل دانست: کاهش تنش های سیاسی، ثبات پیام های سیاستی، بهبود انتظارات اقتصادی و همین طور عملکرد مناسب شرکتها در تعدادی صنایع. همین مجموعه سبب شد که بازار، بر خلاف برخی سناریوهای بدبینانه، از یک دوره سخت عبور کند و وارد فاز جدیدی شود که در آن تحلیل های بنیادی و چشم انداز سودآوری شرکتها وزن بیشتری پیدا کرده اند.
در جمع بندی، می توان گفت بورس تهران توانسته است از یکی از پرچالش ترین مقاطع چند سال اخیر عبور کند. عبور شاخص کل از سد ۳.۴ میلیون واحد، توقف خروج پول واقعی، کاهش صف های فروش و رشد ارزش معاملات، همگی نشانه هایی هستند از این که بازار سرمایه در راه پایداری و ترمیم قرار گرفته است. هرچند ریسک های بیرونی بازهم پابرجا می باشد، اما بازگشت اعتماد و رفتار منطقی تر بازار نشان میدهد که دوره التهاب تیرماه پشت سر گذاشته شده و مسیر جدیدی پیش روی فعالین گشوده شده است—مسیر بازسازی اعتماد، ثبات نسبی و رشد مبتنی بر تحلیل. خلاصه اینکه ارزش معاملات خرد نیز، که در روزهای اوج تنش به محدوده کم سابقه ای سقوط کرده بود، آهسته آهسته روند صعودی گرفت. صعود شاخص به این سطح، تنها یک رکورد عددی نبود. چنین وضعیتی، برای بازاری که پیش از این درگیر هیجان و بی ثباتی بود، یک موفقیت مهم شمرده می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
کامنت کاربران پول من در مورد این مطلب