اقتصاد پساكرونایی و نظم بین المللی
پول من: خراسان رضوی كروناویروس جدیدی كه از شهر ووهان چین شیوع یافت، به یك بیماری همه گیر جهانی با نسبت بی سابقه تبدیل گشته است. تلفات انسانی این بیماری ممكنست ازنظر عددی نسبتا متوسط باشد، اما تاثیر اقتصادی آن بی سابقه بوده است. تاثیرات خانه نشینی در اقتصاد سراسر جهان، پدیده ای است كه از قرن ها پیش هیچ گاه دیده نشده است.
به گزارش تریبون آنلاین، این رویداد باتوجه به قوانین عادی احتمال، پیش بینی نمی شد. پیش ازاین، مورخان اقتصادی با ویرانی اقتصادی جنگ جهانی دوم روبرو بودند، اما تاثیر اقتصادی جهانی این همه گیری وحشتناک بوده است.
بعنوان مثال اقتصاد نیجریه در آرواره های رکود اقتصادی ریخته شده و سقوط قیمت نفت، ورشکستگی مالی برخی دولت ها را عمیق تر کرده است. کسری بودجه در دولت ها وجود دارد و میلیون ها نفر دیگر در فقر فرورفته اند.
در ایالات متحده، اقتصاد پیشرو جهان، نزدیک به ۴۷ میلیون شغل ازدست رفته است و میلیاردها دلار از بورس اوراق بهادار از بین رفته است.
چین، موتور و لوکوموتیو اقتصاد جهان، ضربه بزرگی به خود دیده است. صنعت خودروسازی چین بیش از ۲۰ درصد ضرر کرده و صادرات ۱۷ درصد کاهش یافته است. تولید ناخالص داخلی چین بیش از ۶.۸ درصد کاهش یافته است و پیش بینی می شود رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ به ۲.۵ درصد کم شود.
سازمان بین المللی کار (ILO) هشدار می دهد که در سطح جهانی، از دست دادن شغل می تواند شامل ۵۰ درصد نیروی کار شود.
کشاورزی، تولید، صنعت و خرده فروشی نیز خسارات گسترده ای را به ثبت رسانده است. هوانوردی، تدارکات و گردشگری ضررهایی به ارزش میلیاردها دلار متحمل شده اند. غول مخابرات، اپل، تاخیری فاجعه بار به سبب اختلالات عمده در تامین را گزارش کرده است. هیوندای و نیسان چندین کارخانه خودرا تعطیل کرده اند.
درحالی که سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) به شدت کاهش یافته است، بازارهای سهام جهانی زیان بیش از ۷میلیارد دلار آمریکا را ثبت کرده اند. وضعیت بخش بانکی به سبب فشارها رو به وخامت است. انتظار می رود حواله های جهانی از ۵۵۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ به ۴۴۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ کم شود.
ویروس کرونا، بار بدهی های فزاینده ای را در کشورهای ثروتمند و فقیر به دنبال دارد، برای اینکه کشورها برای ایجاد تعادل در بودجه و ارائه خدمات بهداشتی ضروری، به وام های زیادی روی آوردند. فقیرترین کشورها باتوجه به اقتصاد شکننده و شرایط مالی بیشترین لطمه را خواهند دید.
بر اساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) مستقر در پاریس، ۳.۶ میلیون نفر دیگر به آمار افراد گرسنه افزوده می شود و ۳.۸ میلیون کودک دیگر گرفتار سوءتغذیه و ۸۴ میلیون کودک دیگر از واکسن های اساسی و خدمات بهداشتی محروم می شوند. همین طور همبستگی جهانی کاهش خواهد یافت برای اینکه کشورهای اهداءکننده فقط امسال ۱۲ میلیارد دلار میزان کمک های رسمی انکشافی (ODA) را کاهش دادند، این میزان، بودجه ای معادل کل کمک های خارجی سالانه جمهوری فرانسه است.
صندوق بین المللی پول رکود اقتصادی قریب الوقوعی را پیش بینی می کند که از بحران سال ۲۰۰۷-۲۰۰۹ بدتر خواهد بود. هیچ کس نمی تواند مطمئن باشد که همه گیری چه موقع اختتام می یابد؛ اختتام همه گیری به یافتن واکسن پیش از اختتام سال بستگی دارد.
اقتصاددانان چهار سناریوی احتمالی بهبود جهانی را بیان کرده اند:
سناریوی V شکل
نخستین سناریوی V شکل است. یعنی به دنبال افت شدید یک صعود شدید و شیب دار تا بهبودی کامل انجام می شود. این بهترین سناریو امکان دارد، همه چیز سر جای خود بازمی گردد.
سناریوی U شکل
شکل دوم، سناریوی U شکل است، که در آن یک رکود عمیق با یک نقطه انتهایی روبرو می شود که به تدریج جمع و منجر به بهبودی کامل می شود.
سناریو W شکل
سومین سناریو بازیابی W شکل است که به معنای واقعی کلمه دو V است. یک سقوط شدید به دنبال یک افزایش شدید، باردیگر یک سقوط شدید و باردیگر افزایش پیش روی خواهد بود. این سناریو در صورت بروز پیک افزایشی که به دنبال آن یک قرنطینه خانگی طولانی مدت دیگر رخ دهد، به وجود خواهد آمد.
سناریوی L شکل
چهارمین سناریو، بدترین حالت، به شکل بهبودی L شکل خواهد بود. در اینجا، رکود فعلی برای یک دوره طولانی ادامه دارد و زنجیره های تامین جهانی و تدارکات برای بازگشت به مسیر قبلی مدت زمانی طولانی نیازمند است.
بنظر می رسد همه گیری جهانی قدرت دولت ها را بعنوان بازیگران اصلی در سیاست بین الملل تقویت کرده است. اجرای قرنطینه در جهان، ازجمله تعطیلی مشاغل، مراکز فرهنگی و عبادتگاه ها بی سابقه است. حدود ۸۴ کشور وضعیت اضطرار ملی اعلام نمودند.
برخی کووید-۱۹ را به جنگ جهانی سوم تشبیه کرده اند، جنگی که ظاهرا چین، ایالات متحده را شکست داده است. پیش از همه گیری، واشنگتن و پکن درگیر یک جنگ طولانی تجاری شده بودند. دولت ترامپ به سبب ادعای دامپینگ تجاری (فروش محصولات به قیمتی کمتر از بازار داخل)، راه چینی ها را با تعرفه های تنبیهی مسدود کرده بودند. چینی ها نیز با تعرفه ها و محدودیت های تجاری خود، مبادرت به مقابله به مثل کردند. همین طور در دریای جنوب چین نیز قدرت نمایی هایی بمنظور ترساندن حریف به راه افتاده بود.
هنگامی که کووید‑۱۹ در نوامبر ۲۰۱۹ شیوع یافت، دونالد ترامپ آنرا "ویروس چینی" توصیف کرد و موجب ناراحتی چینی ها شد. بنظر می رسد آمریکایی ها در فاجعه ای که در زمستان سال قبل برای چینی ها به وجود آمد، از بداقبالی آنها کمی خوشحال نیز شدند. در مورد ریشه خود ویروس، اتهامات متقابلی به هر دو طرف زده شد اما سرایت ویروس به آمریکای شمالی، چینی ها را عقب نشاند و آنها آغاز به استفاده از سرمایه مازاد خود برای خرید سریع دارایی ها و شرکت هایی لطمه دیده در غرب کردند.
بگفته یکی از استراتژیست های نظامی مشهور چینی، "بهترین جنگ ها بدون شلیک به دست می آید" و یا "عالی ترین جنگ، تسلیم کردن دشمن بدون جنگ است. " ظاهرا چینی ها بدون جنگ در جنگ جهانی سوم پیروز شدند. پاندول ژئوپلیتیک جهانی بطور غیرقابل برگشتی به نفع پادشاهی شرق آسیا حرکت کرده است.
آنچه ممکنست پیش رو داشته باشیم، تشدید رقابت بر سر سیستم های سیاسی-اقتصادی است. بعید بنظر می رسد که این رقابت شکلی از تقابل های ایدئولوژیک جنگ سرد باشد، بلکه ممکنست با یک رقابت جدید مبتنی بر سیستم های ملی سازمان اقتصادی و سیاسی و خاک ریزهای دفاعی ایدئولوژیکی هر دو طرف روبرو شویم، یعنی استبداد در مقابل لیبرالیسم. ایالات متحده نظم سیاسی و اقتصادی لیبرال خودرا بعنوان بهترین پدیده ممکن در جهان ارائه می دهد. از جانب دیگر، چین الگوی اقتصاد مدیریت شده و الگوی سیاسی خودکامه متمرکز خودرا بعنوان بهترین حالت ممکن در جهان ارائه خواهدنمود.
تاثیر چین در دنیای پیش رو ممکنست به شکل افزایش تقلید از مدل چینی باشد. چینی ها به موفقیت در ایجاد زیرساخت های درجه یک اقتصادی در سطح جهانی بدون لیبرال دموکراسی افتخار می کنند. رئیس جمهور، شی جین پینگ قانون اساسی را با معرفی کردن خود بعنوان رئیس جمهور مادام العمر تغییر داده است. در زمان او هیچ سقوط سیاسی وجود نداشته است و اقتصاد تحت حاکمیت او آرام و به خوبی پیش رفته است. وی ضربات مهلکی به نخبگان قدرتمند سیاسی محکوم به فساد مالی وارد کرده است.
ممکنست با دنیای جدیدی روبرو شویم که در آن دولتمردان اقدامات اقتصادی و سیاسی چندجانبه گرایانه (ائتلاف چند کشور برای پیشبرد یک هدف مشترک) را حق خود بدانند. در اوج بیماری همه گیر کووید‑۱۹، ایالات متحده با سختگیری از عضویت در سازمان بهداشت جهانی(WHO) خارج شد. این اقدام آمریکا یک میلیارد دلار از طرف سازمان بهداشت جهانی به چینی ها سود رساند. ممکنست اقداماتی مشابه ایالات متحده در چندین آژانس بین المللی دیگر را نیز مشاهده نماییم و این نمی تواند خبر خوبی برای همکاری بین المللی باشد. چین با همه پول و سخاوتش، یک جامعه بازنیست.
کووید‑۱۹ نه فقط شکاف های اتحاد آتلانتیک را عمیق تر کرده است، بلکه تهدیدی برای بنیان اروپای جدید است. ایتالیایی ها بدون کمک اروپا، با بدترین کابوس های خود روبرو شدند. بیشتر کشورهای عضو اتحاد شینگن مرزهای خودرا بسته اند. نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر به خوبی می تواند شکل و فیزیولوژی سیاست جهانی در سال های آینده را تعیین کند. در صورت پیروزی دونالد ترامپ، احیانا شاهد بازگشت به انزواطلبی آمریکا و عقب نشینی از چندجانبه گرایی خواهیم بود.
جهان بیشتر به توانایی چند رهبر روشن فکر نیاز دارد که بتوانند ائتلاف جهانی جدید، متعهد به ایجاد یک نظم بین المللی جدید شجاعانه متکی به صلح، امنیت، عدالت اجتماعی، همبستگی و امید ایجاد کنند.
منبع: پول من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب