كارشناس بازار سرمایه:
سیاست گذار شناخت درستی از بازار سرمایه نداشت
به گزارش پول من یک کارشناس بازار سرمایه با اعلان اینکه کارگزاران بورس بدون زحمت درآمدهای میلیاردی داشتند، اظهار داشت: دولت از بازار سرمایه درست استفاده نکرد و سود اصلی نصیب سهامدارانی شد که قبلا در بورس حضور داشتند.
به گزارش پول من به نقل از مهر، مهدی حیدری عضو هیأت علمی دانشگاه خاتم در برنامه تلویزیونی عیار شبکه افق درباره وضعیت بازار سرمایه اظهار داشت: ایران یک بازار ۵۰ ساله است و در سه سال اخیر زیاد مورد توجه مردم نبود و شرکت هایی که به صندوق های بازنشستگی یا شرکت های دولتی داده می شد قسمتی از سهمشان در بازار ورود داشته و باید توجه داشت کلیت بازار ما بازار بزرگی بوده است. عمده شرکت های پتروشیمی، پالایشگاه، بانک ها، فولاد، مس، سنگ آهن و بیمه ها در بورس بودند و هیچکدام جدیدالورود بازار نشده اند. به تعبیری این بازار از رصد مردم عادی دور بود و بنا بر این با نرخ ارزانی معامله می شد. در سال ۹۱ و ۹۲ که جهش ارزی صورت گرفت اقبال به بازار افزایش پیدا کرد. سه سال پیش با قیمت نیمی از قیمت یک خانه در محله های گرانقیمت تهران این امکان وجود داشت که کل بازار سرمایه را خرید. این آمار و ارقام نشان میدهد یک اشکالی دراین زمینه وجود دارد و به اصطلاح هم سنخ نیست. به تعبیر بهتر بازار بسیار ارزان است. حتی نسبت قیمت به درآمد هم ترازی با هم نداشت و مردم توجه کمی به این بازار می کردند. با جهش ارزی که به فاصله کمی در دهه ۹۰ صورت گرفت یکی از اوایل دهه ۹۰ و دیگری در سال ۹۷ ارزش پس انداز مردم کاهش پیدا کرد. مردم مترصد این بودند که وارد بازار دیگر شوند این اتفاق در سال ۹۸ در بازار سرمایه افتاد میانه ۹۷ حضور در بازار زیاد شد.
حیدری اضافه کرد: سال ۹۸ سال خوب بازار سرمایه بود اما در سال ۹۹ یک اتفاق خاصی در بازار را شاهد بودیم و آن هم ورود مردم عادی با دانش کم در مورد بورس بود. اردیبهشت سال قبل سهم برای خرید پیدا نمی شد و صف خرید تشکیل شده بود. در اردیبهشت، خرداد و تیر ماه بازار سرمایه رشد عجیبی کرد به طوریکه ارزش خودروساز ایرانی با ارزش یک خودروساز در یک کشور پیشرفته برابری می کرد. در سال ۹۵ زمانی که سهام شرکتها بررسی می شد ارزش زمینهای آن شرکت از ارزش سهام وی در بازار سرمایه بیشتر بود اما در سال ۹۹ این تراز نابرابر شد.
عضو هیأت مدیره مؤسسه مطالعات پیشرفته تهران با اشاره به اینکه بازار سرمایه در همه جای دنیا ریسک دارد و به سبب همین نوسانات است که در طولانی مدت سود زیادی دارد، اشاره کرد: هر کسی وارد این بازار می شود باید بداند که این بازار ریسک دارد. در نیمه دوم سال بازار برگشت و این رفتار را در حدود ۱۵ سال پیش در بورس چین هم مشاهده می کردیم. در آن زمان بازار رشد عجیبی داشت و خانوارها برای ورود به این بازار قرض گرفتند و یکباره بازار افت کرد. نکته قابل توجه اینجاست که اگر یک فرد در فروردین ماه یک سبد سهام تهیه کرده بود همچنان در سود قرار دارد. ممکنست ۱۰۰ واحد او به ۴۰۰ واحد رسیده اما حالا ۲۰۰ واحد دارد. صحبت ما درباره کسانی است که دیر سوار این قطار شدند.
وی در پاسخ به سوال مجری برنامه در خصوص اینکه چه اقداماتی باید انجام می شد تا بازار سرمایه با این نوسان مواجه نشود، اظهار داشت: دولت در بازار دو نقش دارد که یکی سیاستگذاری و دیگری نقش بازیگر بعنوان سهامدار است که در هر دوی اینها اتفاقاتی افتاد که خوب نبود. در بخش سیاستگذاری بازار سرمایه آماده این همه میهمان نبود و نرم افزار بازار سرمایه کم آورده بود. از طرف دیگر هزینه کارمزد معاملات حدود یک درصد است که نسبت به حجم بالای معاملات در سال قبل رقم بسیار بالایی است. اگر یک منزل مسکونی را به یک مشاور املاک سپرده شود یک ماه هر روز روی منزل شما کار می کند و مشتریان زیادی را برای بازدید می آورد قرارداد منعقد شود و در نهایت کمتر از یک درصد از مبلغ کل را دریافت می کند. اما در بازار سرمایه با چند کلیک پول به حساب کارگزاران واریز می شد. در سال ۸۷ حجم معاملات در یک روز ۸۰ میلیارد تومان بود اما سال قبل روزهایی داشتیم که ۲۰ هزار میلیارد تومان معامله انجام می شد و مشخص است سیاست گذار برای این بازار آماده نشده بود. سیاست گذاری در کشور چابک نیست و اگر در بازار سرمایه تصمیم اشتباهی گرفته شود فردا این مشکل خودش را نشان میدهد.
حیدری در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه تا چه میزان تشویق مقامات مهم مانند آقای آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس جمهور و وزیر اقتصاد برای ورود افراد با دانش اندک به بازار سرمایه مؤثر بود، توضیح داد: قبول دارم که سیاست گذار در هر مقامی شناخت و برخورد درستی از بازار سرمایه نداشت. دعوت به یک بازار به مفهوم بیمه کردن آنست که این با ذات اصلی بورس متفاوت است. در آن زمان برخی افراد بیان می کردند ورود پول در بورس به مفهوم افزایش تولید است در صورتیکه اصلاً ارتباطی به تولید ندارد. بحث اصلی اینجاست که مردم در موضوعات دیگر هم به حرف دولت گوش می دهند که دراین زمینه با سفارش دولت وارد بورس شدند. بنظر می رسد نقش باجناق ها از نقش دولت در بازار سرمایه بیشتر بود و مردم در محیط های مختلف سفارش می شدند.
وی اشاره کرد: اردیبهشت سال قبل بازار تشنه سهام جدید بود اگر در آن زمان ارائه بموقع انجام می شد بازار به این وضع نمی افتاد و بدون اینکه شاخص به دو میلیون واحد برسد با شیب ملایم اصلاح می شد. همین طور گفته می شود دولت سهام زیادی در بورس فروخت که با این مساله موافق نیستم. دولت بصورت مستقیم ۵ تا ۶ درصد در بازار سهم دارد.
دولت از بازار سرمایه درست استفاده نکرد
وی در مورد جبران کسری بودجه اشاره کرد: کل فروش سهام دولت در بورس حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان بود. البته این درآمد به غیر از فروش اوراق است که درآمد ثابتی دارد و ساز و کار آن با خرید سهام متفاوت می باشد. بر خلاف آنچه گفته می شود دولت سهام خودرا در زمان بد و با روش اشتباه فروخت. دولت از بازار سرمایه درست استفاده نکرد و سود اصلی نصیب سهامدارانی شد که قبلاً در بورس حضور داشتند و با اطلاع سهمشان را در تیر و مرداد فروختند. شرکتهایی در برای خرید سهام اقدام نموده بود که در ابتدای سال ۹۹ حدود ۷۰ درصد سهام یک شرکت را در اختیار داشته و بعد از مدت چند ماه این رقم به ۲۰ درصد کاهش یافته است. به بیان بهتر ۵۰ درصد سهام به بالاترین رقم فروخته شده است.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه گرگ وال استریت در بازار داریم اظهار داشت: یکی از دانشجویانم خرداد سال قبل به من گفت ما دست به ماشه هستیم و منتظر افت نسبی هستیم تا سهاممان را بفروشیم. یکی از مشکلاتی که در بازار داریم سرمایه گذاری مستقیم مردم است. قرار نیست ما ۵۰ میلیون کاربر مستقیم داشته باشیم و طبق اصول باید سرمایه گذاری بوسیله صندوق ها صورت گیرد که کمتر به آن توجه می شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه خاتم با اعلان اینکه با هر گونه حمایت مستقیم و غیر مستقیم که منابع عمومی را درگیر کند صد در صد مخالف هستم اضافه کرد: عده ای یک سهم را با قیمت بالا خریداری نموده اند و این درست نیست که از کل بیت المال هزینه نماییم تا آنها از زیان بیرون بروند. برداشت از صندوق توسعه ملی یا صندوق ذخیره ارزی استفاده از منابع عمومی است در صورتیکه بهترین پشتیبانی از بازار ارزش نهادن به مفهوم بازار است. تصور کنید اگر یک فرد قصد خرید یک خودروی ایرانی را داشته باشد باید با قیمت بالایی خریداری کند در صورتیکه دو برابر قیمت کارخانه است. برای کنترل این شرایط مسابقه بخت آزمایی راه انداخته ایم که برخی افراد از این رانت بهره مند می شوند. در سال قبل هر خودرویی که توسط خودروساز در بازار فروخته با قیمت نیمی از نرخ بازار بوده و دقیقاً به همان میزان خودروساز زیان انباشته داشته است. همین طور در حوزه فولاد رانت های چندین هزار میلیارد تومانی داشتیم که فولاد به عده ای خاص تعلق گرفته است.
وی در مورد عرضه ETF اشاره کرد: آنچه عرضه شده ETF نبود. به این علت که صندوق دارا یکم سی درصد پایین تر از ارزش سهامی است که داخل سبد قرار گرفته است. انگیزه دولت از این کار این بود که کنترل خودرا از دست ندهد. اشاره کردم که دولت در بورس ۵ درصد مالکیت دارد اما با همین مالکیت اندک بازار را در دست دارد، به طوریکه دولت در بخش خودروسازی و بانک و بیمه سهام اندکی دارد اما کاملاً دولتی اداره می شود. عامه ما تصوری داریم که مغز متفکر نشسته و همه چیز را دقیق چیده اما اینطور نیست. در صورتیکه بدمان نمی آمد این چنین باشد.
حیدری با اعلان اینکه برای تحلیل بازار سرمایه باید دولت را کنار گذاشت اظهار داشت: قسمتی از ریزش شش ماهه دوم سال مربوط به تغییر سیاست خارجی ایران است. ما دوست نداریم بگوییم که یک رئیس جمهور در اقتصاد ما تأثیر می گذارد اما دلار ۳۲ هزار تومانی روند نزولی را طی کرد. کسانی که با دلار ۳۲ هزارتومانی سرمایه گذاری کردند انتظار افزایش داشتند اما این اتفاق نیفتاد.
این تحلیلگر حوزه اقتصاد درباره اینکه دولت آینده چه مسیری را برای بورس باید طی کند؟ توضیح داد: سازمان بورس داور بازی است که زیرساخت بازی را باید مدیریت کند. به این صورت نیست که یک داور بگوید این تیم گل زیادی خورده و من یک گل بزنم تا یکی از گلهای خورده آنها جبران شود. امیدواریم با اتفاقاتی که افتاد نگاه دقیق تر و درست تر خواست مردم و عمل حاکمیت متفاوت شود. سازمان بورس و وزارت اقتصاد باید کاری را انجام دهند که جلوی قیمت گذاری دستوری را گرفته شود. هم در ورودی و هم در بخش خروجی. در این صورت باید کمک نماییم اطلاعات وارد بازار شود و با دستکاری قیمت در بازار مقابله نماییم. مسئولین فعلی هم افراد توانمندی هستند اما نگاه باید تغییر کند.
حیدری درباره رمزارزها اظهار داشت: بازار رمز ارز بعنوان یک طبقه در دنیا شناخته می شود اما آنجا هم ریسک زیاد است.
منبع: پول من
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب