بازی نابرابر شاخص کل صعود به کمک بزرگان، اصلاح بر دوش کوچکترها
پول من: امروز تنها 37 درصد شرکت های کوچک، 52 درصد شرکت های متوسط و 67 درصد از شرکت های بزرگ در محدوده مثبت معامله شدند.
به گزارش پول من به نقل از مهر، بازار سهام (بورس و فرابورس) در روز جاری (دوشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۴) شاهد معاملاتی نسبتاً متعادل اما با الگوی رفتاری متفاوت میان شرکتها با اندازه های مختلف بود. در صورتیکه شاخص کل بورس در معاملات امروز رشد بالاتر از ۲۶ هزار واحدی را تجربه کرد، بررسی ترکیب معاملات ۶۷۶ نماد معامله شده در بازار، تصویری دقیق تر و البته نگران کننده تر از وضعیت کلی بازار عرضه می کند.
طبقه بندی شرکتها برمبنای ارزش بازار
در یک دسته بندی کلی، شرکت های حاضر در بازار امروز را می توان برمبنای ارزش بازار به سه طبقه اصلی تقسیم کرد:
شرکت های کوچک با ارزش بازار کمتر از ۱، ۰۰۰ میلیارد تومان (از غیوان ۴۲ میلیارد تومانی تا فروی ۹۷۶ میلیارد تومانی)،
شرکت های متوسط با ارزش بازار بین ۱۰۰۰ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان (از زملارد ۱۰۰۵ میلیارد تومانی تا کیمیاتک ۹۸۲۰ میلیارد تومانی)،
و شرکت های بزرگ با ارزش بازار بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان (از وآیند ۱۰ هزار و ۶۴ میلیارد تومانی تا فارس ۷۱۹ هزار میلیارد تومانی).
از مجموع کل شرکت های معامله شده، ۱۵۰ نماد در دسته شرکت های کوچک، ۳۹۸ نماد در طبقه شرکت های متوسط و ۱۲۸ نماد در گروه شرکت های بزرگ قرار می گیرند. اما آن چه اهمیت دارد نه تعداد، بلکه کیفیت معاملات در این سه طبقه است؛ جایی که تفاوت معناداری در وضعیت و رفتار خریداران و فروشندگان بچشم میخورد.
وضعیت معاملات برمبنای ارزش بازار شرکت ها
در گروه شرکت های کوچک، تنها ۵۶ نماد (معادل ۳۷.۳ درصد) در محدوده مثبت معامله شدند؛ این در حالیست که ۹۴ شرکت دیگر با افت قیمت مواجه بودند. در گروه شرکت های متوسط شرایط کمی بهتر است؛ ۲۱۰ نماد مثبت (۵۲.۸ درصد) و ۱۸۸ نماد در محدوده منفی معامله شدند. اما تصویر مطلوب تر متعلق به شرکت های بزرگ است؛ جایی که ۸۶ شرکت (معادل ۶۷.۲ درصد) با افزایش قیمت روبه رو شدند و تنها بخش کوچکی از آنها در مدار منفی قرار داشتند.
این توزیع، پیام روشنی برای فعالان بازار دارد: هر چه اندازه شرکتها کوچک تر می شود، وضعیت معاملات آنها بدتر و فشار فروش سنگین تر می شود. بعبارت دیگر، سرمایه گذاران تمایل بیشتری به معامله سهام شرکت های بزرگ و دارای ارزش بازار بالا دارند و از ورود به سهم های کوچک تر، که به طور معمول با ریسک بیشتر و نقدشوندگی پایین تر همراه هستند، فاصله گرفته اند. این مساله در مورد حمایت ها از بازار نیز صدق می کند.
نمودارهای زیر توزیع درصد تغییر نرخها (بر اساس قیمت آخرین معامله) را باتوجه به ارزش شرکتها نشان میدهد. در این نمودارها محور افقی ارزش بازار شرکت بر حسب میلیارد تومان و محور عمودی درصد تغییر قیمت را نشان میدهد.
توزیع درصد تغییر قیمت شرکت هایی با ارزش بازار بزرگ تر از ۴۰ هزار میلیارد تومان
توزیع درصد تغییر قیمت شرکت هایی با ارزش بازار ۱۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان
توزیع درصد تغییر قیمت شرکت هایی با ارزش بازار ۳ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان
توزیع درصد تغییر قیمت شرکت هایی با ارزش بازار یک تا سه هزار میلیارد تومان
توزیع درصد تغییر قیمت شرکت هایی با ارزش بازار کمتر از ۱، ۰۰۰ میلیارد تومان
بنابر نمودارهای توزیع درصد تغییر نرخها فوق، شرکت های کوچک، بیشترین تمرکز را در بازه های منفی دارند و فشار فروش در آنها محسوس تر است. در مقابل، شرکت های بزرگ سهم بیشتری در نواحی مثبت داشته و حتی قسمتی از آنها در سقف های قیمتی روزانه معامله شده اند.
این اختلاف رفتاری را می توان نتیجه چند عامل دانست؛ همچون تمرکز نقدینگی بر نمادهای بزرگ و شاخص ساز، احتیاط سرمایه گذاران خرد، ضعف حمایت در شرکت های کوچک تر، و نقدشوندگی شرکت های بزرگ تر که به طور معمول صندوق های سهامی نیز در این بخش از بازار فعال اند.
توزیع ارزش معاملات در بازار سهام
از کل ارزش ۴۵۶۲ میلیارد تومانی معاملات امروز، تنها ۲۵۲ میلیارد تومان (۵.۵ درصد) متعلق به ۱۵۰ شرکت کوچک با ارزش بازار کمتر از ۱، ۰۰۰ میلیارد تومان بوده است. در مقابل، شرکت های متوسط با ۳۹۸ نماد، ۱، ۶۶۲ میلیارد تومان (حدود ۳۶.۴ درصد) از کل معاملات را در اختیار گرفتند. اما سهم اصلی بازار متعلق به بزرگان بود؛ جایی که تنها ۱۲۸ شرکت بزرگ، ۲، ۶۴۷ میلیارد تومان (۵۸.۱ درصد) از ارزش کل معاملات را به خود اختصاص دادند.
این ارقام به روشنی نشان می دهند که بالاتر از نیمی از پول در گردش بازار تنها میان ۲۰ درصد شرکتها (شرکت های بزرگ) دست به دست شده و مابقی شرکت ها، خصوصاً گروه کوچک ها، در عمل سهم بسیار ناچیزی از جریان نقدینگی داشتند.
پیش تر نیز در همین گزارش ها آمده بود که تنها ۳۷ درصد شرکت های کوچک در محدوده مثبت معامله شده اند، در صورتیکه این رقم در شرکت های بزرگ به بالای ۶۷ درصد می رسد. حالا با مقایسه ی توزیع ارزش معاملات، مشخص می شود که این «بازی نابرابر» نه فقط در افزایش قیمت سهام، بلکه در سهم از نقدینگی و توجه بازار نیز بطورکامل مشهود است.
این روند نشان دهنده آنست که سرمایه گذاران، بویژه بازیگران حقوقی و نقدینگی های درشت، تمرکز خودرا بطور رو به ازدیادی روی نمادهای بزرگ و شاخص ساز معطوف کرده اند. در نتیجه، شرکت های کوچک نه فقط از حمایت بازار بی نصیب مانده اند، بلکه حتی در جذب حداقل منابع برای حفظ سطح نقدشوندگی خود نیز گرفتار مشکل شده اند.
ادامه دار شدن چنین روندی می تواند به افزایش شکاف عملکردی میان گروههای مختلف بازار منجر شود و عمق بازار را تنها به برخی نمادهای خاص محدود کند؛ موضوعی که در طولانی مدت به زیان کلیت ساختار بورس خواهد بود.
اگر این روند در ایام آینده ادامه یابد، می توان انتظار داشت که شکاف بین عملکرد شرکت های بزرگ و کوچک، بالاتر از پیش عمیق شود و نوعی قطبی شدن بازار سرمایه حول چند گروه خاص را رقم بزند.
در مجموع، رفتار امروز بازار سهام بار دیگر این واقعیت را به روشنی نشان داد که در دوره های بی ثباتی یا تردید، جریان نقدینگی به سوی شرکت های بزرگ تر متمایل می شود و سرمایه گذاران ترجیح می دهند در محیطی با امنیت بیشتر و ریسک کمتر معامله کنند. در چنین شرایطی، شرکت های کوچک که نیازمند اعتماد، توجه و حمایت بیشتری از طرف بازار هستند، بیشترین فشار را متحمل می شوند و حتی ممکنست از چرخه معاملات فعال بیرون بروند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
کامنت کاربران پول من در مورد این مطلب