از شنبه تا شنبه بورس مهر:
رصد منظومه بورس تهران از فاصله دور و نزدیک
به گزارش پول من در گزارش هفته ای که گذشت ضمن مرور اخبار و رویدادهای موثر بر بازار سهام به چگونگی وضعیت نماگرهای منتخب آن هم پرداخته ایم.
به گزارش پول من به نقل از مهر، بورس تهران در آخر ۴ روز کاری هفته سوم تیرماه سال جاری شاهد افت یک درصدی نماگر اصلی خود یعنی شاخص کل قیمت و بازده نقدی این بازار بود. در شاخص کل قیمت هم وزن اما که نماگری بر مبنای حجم و ارزش معاملات روزانه سهام بدون احتساب سود نقدی مجامع است، کاهش بالاتری نسبت به شاخص کل بورس تهران به ثبت رساند بطوری که سه برابر افت نماگر اصلی بازار بود. همین وضعیت در شاخص کل هم وزن تکرار شد و افت این نماگر در هفته منتهی به ۲۲ تیرماه ۱۴۰۱ با کاهش سه درصدی پایان یافت.
بطورکلی در ۷۳ روز کاری سال جاری بورس تهران، شاخص کل این بازار با بازدهی ۹ درصدی روبرو است و این در حالیست که در شاخص قیمت هم وزن این بازدهی به ۱۴ درصد می رسد. بازدهی شاخص کل هم وزن هم از شروع سال جاری تا کنون بالغ بر ۱۷ درصد بوده است.
طی دوره زمانی مذکور، کمترین بازدهی در میان نماگرهای منتخب بورس تهران متعلق به شاخص مالی با بازدهی صفر و بعد از آن شاخص بازار اول و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ بورس تهران با باده ی ۶ درصد است. در ادامه وضعیت نماگرهای بورس تهران در هفته ای که گذشت به نمایش درآمده است:
در هفته ای که گذشت ارزش کل معاملات بورس تهران به رقم ۲۱ هزار و ۹۸۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان رسید که در مقایسه با هفته پیش از آن با افزایش نزدیک به ۹ درصدی روبرو بود. حجم کل معاملات بورس تهران هم در این دوره زمانی با رشد ۴۲ درصدی نسبت به هفته پیش از آن روبرو بود بطوری که طی هفته جاری ۴۰ میلیارد و ۹۳۸ میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله در بیشتر از یک میلیون و ۳۱۳ هزار دفعه معامله دست به دست شد. هرچند که دفعات معاملات در این دوره زمانی با افت ۲۶ درصدی نسبت به هفته دوم تیرماه مواجه بود.
به گزارش پول من به نقل از مهر ارزش کل معاملات بورس اوراق بهادار تهران از شروع سال جاری تا کنون بالغ بر ۴۱۲ هزار و ۵۱۸ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان بوده است. معاملات خرد سهام در هفته سوم تیرماه ۱۴۰۱ نشان میدهد این بازار شروع این هفته را با ارزش معاملات ریالی ۲۸۴۸ میلیارد تومانی آغاز نموده که معادل ۹۰ میلیون دلار است.
در اولین روز کاری هفته ای که گذشت بورس تهران با ورود ۲۲۲ میلیارد تومانی پول حقیقی به صندوق های قابل معامله با درآمد ثابت بود که همچون ابزارهای مالی کم ریسک محسوب می شوند. ارزش معاملات خرد در این روز با کاهش ۱۳.۳ درصدی مواجه بود. با این همه در این روز بازار سهام شاهد خروج ۲۰۵ میلیارد تومان نقدینگی از جانب معامله گران حقیقی از نمادهای با ارزش بازار کمتر از ۴۰ هزار میلیارد تومان و خروج ۱۷۳ میلیارد تومان از نمادهای با ارزش بازار بیشتر از ۴۰ هزار میلیارد تومان بود.
پس از بازگشت از تعطیلات تقویمی روز یکشنبه، بورس تهران در مجموع شاهد خروج ۸۰۵ میلیارد تومان پول حقیقی از معاملات سهام و حق تقدم و صندوق های قابل معامله بود. ورود پول حقیقی به صندوق های قابل معامله با درآمد ثابت اما در این روز بالغ بر ۵۱ میلیارد تومان بوده است. در این روز معاملاتی افزایش ۲۰ درصدی در ارزش معاملات خرد در مقایسه با روز شنبه قابل توجه بود.
در روز سه شنبه اما ۱۳ درصد از ارزش کل معاملات متعلق به معاملات خرد در بورس تهران بود. در این روز مجموع خروج پول حقیقی ها از معاملات سهام و حق تقدم و صندوق های قابل معامله به رقم ۴۵۲ میلیارد تومان بالغ شد که سرانه خرید حقیقی ها به ازای میانگین نمادهای معاملاتی فعال، رقمی در حدود ۱۶.۳ میلیون تومان و سرانه فروش در حدود ۱۵.۷ میلیون تومان بود. کاهش ۱۸.۵ درصدی ارزش معاملات خرد در مقایسه با روز قبل و خروج سنگین پول حقیقی ها از بازار سهام در روز سه شنبه قابل تأمل بود.
آخرین روز کاری بورس تهران هم ۸۳ درصد فروش سهام در بازار متعلق به حقیقی ها و ۱۷ درصد هم به حقوقی ها اختصاص داشت. در مقابل اما ۷۵ درصد خریدها متعلق به حقیقی ها و ۲۵ درصد توسط حقوقی ها انجام شد. خروج پول معامله گران حقیقی در این بازار در مجموع به ۲۲۴ میلیارد تومان رسید و ورود پول حقیقی ها به صندوق های قابل معامله با درآمد ثابت به عدد ۲۶۷ میلیارد تومان گزارش شد. در این روز ارزش معاملات خرد در مقایسه با روز پیش از آن با افزایش یک درصدی روبرو شد. بدین سان ارزش معاملات خرد در آخر هفته سوم تیرماه سال جاری به ۲ هزار و ۹۴۷ میلیارد تومان رسید که معادل ۹۴ میلیون دلار بود.
برترین و بدترین بازدهی ها
بیشترین بازدهی هفتگی هم به ترتیب متعلق به نمادهای معاملاتی "سکرد" با ۱۹ درصد، "تکنار"، "کمینا" و "وسالت" هر کدام با ۱۲ درصد و "دجابر" با ۱۰ درصد بازدهی مثبت بود. بدترین بازدهی هفته هم متعلق به نمادهای معاملاتی "دانا" و "بنو" با افت ۱۶ درصدی قیمت پایانی سهم در سبد سرمایه گذاری ها بود.
در اخبار پیرامونی مهم و تاثیر گذار بازار سهام هم همسو با داغ تر شدن روزهای پرترافیک فصل مجامع و انتشار گزارش های عملکردی شرکت های بورس، در این هفته انتشار گزارش های عملکردی تلفیقی و عملکرد سه ماهه گروه پالایشی ها در آستانه برگزاری مجامع سالیانه آنها در کانون توجه معامله گران بود. با این همه همچنان نگرانی هایی در حوزه احتمال تغییر در فرمول ابلاغی پالایش و پخش و همینطور نوسان و فاصله های قیمتی در بازار جهانی وجود دارد.
همچنین در آخر هفته گذشته، انتشار تازه ترین گزارش ارزش گذاری ایرانمال به عنوان یکی از دارایی های متعلق به بانک آینده از جانب هیأت کارشناسی و ارزیابی دادگستری منتشر گردید که نسبت به ارزش گذاری قبلی با افزایش قابل تأملی روبرو بود. با بیان ارزش قریب به ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی این مجموعه باید منتظر اعلام گزارش ارزش گذاری سایر دارایی های متعلق به بانک پرحاشیه آینده بود که از زمان استقرار نظارت های شدید بانک مرکزی و انتصاب مدیران و حسابرسان معتمد خود توانسته ضمن شفاف سازی، حجم بالایی از دارایی های این بانک را بعد از خلع ید سهام مالک واحد آن به نفع بانک شناسایی و تملک کند.
پرسه روس ها در بازار پتروشیمی ایران
در بازار پتروشیمی اما خبرهایی از ورود روسیه به بازار پتروشیمی ایران و واردات ذرت و سویا در قبال صادرات اوره منتشر گردید. هم اکنون بیشترین تهاتر اوره پتروشیمی پردیس و شرکت های تابعه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با برزیل در ازای ذرت و سویا یا به اصطلاح نهاده دامی است. هم اکنون تجار روسی در بازار فروش دوده صنعتی و کربن ترکیه با کاهش قیمت ها نسبت به نرخ فروش ایران، سلف فروشی دوماهه به خریداران ترک پیشنهاد می دهند که سهم بازار ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.
همچنین در این هفته سخنگوی دولت با اعلان اینکه ارز ترجیحی باز نخواهد گشت عنوان نمود، نرخ ارز مبنای محاسبه که از ۴۲۰۰ توامانی به ETS تغییر کرده همچنان پابرجا است و دولت پیشنهاد کرده عوارض ورودی گمرکی کالا با کاهش روبرو شود تا جمع مبلغ ورودی کم شود.
پرش مانده اوراق بدهی در خرداد امسال
در بازار اوراق بدهی هم مانده اوراق دولتی، شرکتی و شهرداری ها با ۳۴۶ هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به مانده ۱۵۸ هزار میلیارد تومانی آن در سال ۱۴۰۰، به رقم ۵۰۴ هزار میلیارد تومان در خردادماه ۱۴۰۱ رسیده که حاکی از رشد ۲۱۸ درصدی است.
این هفته هم اشاره رئیس اسبق بانک مرکزی در دولت روحانی هم قابل تأمل بود. وی در پست صفحه اینستاگرام خود از تداوم خلق پول در ماه های اخیر آگاهی داد. عبدالناصر همتی، به نقل از رئیس جمهور مبتنی بر کاهش" نرخ رشد نقدینگی " به کمترین حد در ۱۶ ماه گذشته و کاهشی شدن " خلق پول بانکها "، ادعا کرده است که حداقل در ۴ ماه آن، نرخ رشد نقدینگی کمتر از اردیبهشت سال جاری بوده، فروردین هم استثنا بود. اضافه برداشت بانکها این هفته مجدداً از ۱۰۰ ه. م. ت گذشت: یعنی خلق پول!
در بازار پولی کشور، همچنان نگرانی ها نسبت به اقدامات بانکها برای افزایش نرخ سود سپرده ها بالاست و این در حالیست که نرخ سود بین بانکی از جانب بانک مرکزی با رشد محسوسی همچنان رو به افزایش است.
از ملغمه ای به نام گواهی سپرده نفت تا پیچاندن لقمه
در این هفته سخنگوی بورس انرژی ایران درباره طرحی به نام گواهی سپرده نفتی ادعا کرده که «تشابه این طرح با طرح گشایش نفتی به هیچ وجه درست نیست و طرح فعلی برای انتشار گواهی سپرده حامل های انرژی اساساً با مدل اوراق سلف نفتی متفاوت است.»به گفته وی «طبق دستورالعمل های بازار سرمایه، گواهی سپرده کالایی صرفاٌ منجر به تحویل فیزیکی خواهد شد و تسویه نقدی ندارد. همینطور در این طرح باتوجه به فروش قطعی دارایی پایه، تعهداتی برای دولت در آینده ایجاد نمی گردد و ابزار جبران کسری بودجه هم به حساب نمی آید و یک شیوه جدید برای فروش نفت و فرآورده های نفتی است، در عین حال طبقه جدیدی از دارایی های مالی را برای سرمایه گذاری به وجود می آورد.»
این ادعا در حالی است که برخی کارشناسان حوزه نفت با اعلان اینکه طرح گشایش نفتی دولت قبل و اصطلاح گواهی سپرده نفتی بر روی کاغذ شاید به لحاظ لفظی با تفاوت روبرو باشند اما از لحاظ ماهوی و عملیاتی با اختلاف فاحشی مواجهند بطوری که عمق این تفاوت در صورت عرضه و در موعد سررسید به خوبی نمایان خواهد شد. طبق تعریف، اوراق سلف نفتی که به طرح گشایش نفتی هم معروف شد، منجر به پیش فروش نفت خواهد شد و در سررسید با منجر به تحویل کالا یا تسویه نقدی می شود. در مقابل اما گواهی سپرده کالایی یا همان قبض انبار، ابزاری است که مبین تعهد تحویل نفت توسط فروشنده است.
تفاوت این دو ابزار در حالی نمایان می شود که متوجه می شویم این ابزارها به عنوان تأمین مالی وزارت نفت یا به عبارت بهتر برای دولت محسوب می شوند بطوری که وزارت نفت در حقیقت نفت موجود در مخازن را پیش فروش می کند. به عبارتی بهتر وزارت نفت متعهد به تحویل میزان مشخصی از نفت که در گواهی های صادر شده تعیین می شود خواهد بود. بدین سبب هر دو ابزار پیرامون تأمین مالی یک کارکرد دارند و از نظر شکلی متفاوت اما از لحاظ محتوا یکسان هستند.
کارشناسان معتقدند این ابزارها دردی از عدم فروش نفت درمان نخواهند کرد و توسعه فروش نفت ربطی به توسعه گواهی سپرده کالایی علیرغم ادعای مطرح شده از جانب بورس انرژی نخواهد داشت. در گواهی سپرده کالایی طبق تعریف، فروشنده در ازای عرضه گواهی به اندازه میزان سپرده کالا که اگر نفت موجود در مخازن را در نظر بگیریم، متعهد به تحویل است. در اوراق سلف اما بر حسب اتفاق ابتکار عمل فروشنده نفت در مخازن بیشتر است چونکه فروشنده می تواند در سر رسید ضمن تسویه نقدی، بازار فروش محموله های نفتی خویش را همچنان حفظ کند.
گواهی سپرده کالایی اساساً برای جبران نقص موجود در قراردادهای آتی طراحی شده تا وقتی که موعد سررسید اوراق فرا رسید، دارندگان موقعیت تعهدی فروش بتوانند این اوراق را خریداری و به دارندگان موقعیت تعهدی خرید تحویل دهند. گواهی سپرده کالایی به تنهایی نمی تواند عایدی برای خریداران داشته باشد و تنها از نگاه فروشنده این مساله از منفعت برخوردارست. بدین سبب وقتی این ابزار سودی برای خریدار ندارد با چه منطقی وارد بازار گواهی سپرده نفت خواهد شد؟
بلای جان بازار سرمایه
به نظر می رسد سطحی نگری و اظهارنظرهای شاذ و یک بعدی که بدون پیش بینی هزینه و فایده خریداران و فروشندگان ابزارهای مالی هر از چندگاهی به خورد افکار عمومی داده می شود، همچنان گریبان گیر بازار سرمایه بوده و چیزی جز خسارت و زیان برای خریداران و در نتیجه تخریب اعتماد به نهادهای نظارتی و دولت را در بر نخواهد داشت.
باید به این پرسش اساسی پاسخ داد که در صورت فرض انتفاع وزارت نفت از محل انتشار و فروش اوراق گواهی نفت، چه منفعت اقتصادی برای خریداران هوشمند بازار سرمایه میتوان انتظار داشت؟ طرح گشایش اقتصادی دولت قبل مبتنی بر اوراق سلف نفت بود که اکنون از بازار ثانویه برخوردارست. این اوراق کف قیمتی نداشت بلکه آپشن های تبعی خرید و فروش برخوردار بود که در مقایسه با گواهی سپرده کالایی از مدیریت ریسک بهتری هم برخوردارست.
دارا یکم و پالایش یکم روی میز هیأت وزیران
به گزارش پول من به نقل از مهر در صورتیکه در چهار ماه گذشته هیچ خبری از اصلاح ETF های دو صندوق دارا یکم و پالایش یکم نبود، طی این هفته رئیس سازمان بورس اعلام نمود که اساسنامه این دو صندوق باید اصلاح گردد که اصلاحات آن انجام شده اما از آنجا که مصوبه هیأت وزیران بود باید در این هیأت اصلاحات صورت بگیرد. به قول وی این پیشنهاد در دولت وجود دارد و سازمان پیگیر آن است تا اصلاحات هر چه سریع تر انجام، ابلاغ و اجرا شود. بر طبق این اصلاحات مدیر صندوق می تواند صدور ابطال بزند تا قیمت صندوق به ارزش ذاتی خود برسد.
در حوزه پولی هم بانک مرکزی آمار پولی ماه اردیبهشت را در حالی منتشر نمود که پایه پولی در ماه میانی بهار ۱۴۰۱ رشد ۵ درصدی را به ثبت رساند. نکته جالب توجه در آمار پولی اردیبهشت افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی بود. همینطور شاهد کاهش محسوس دارایی های خارجی بانک مرکزی بودیم. دولت در ماه اردیبهشت نخستین بسته یارانه های حذف ۴۲۰۰ را پرداخت کرد. همین مبحث شاید عاملی برای افرایش بدهی دولت به بانک مرکزی و همینطور کاهش ذخایر خارجی بانک مرکزی باشد. بدین سان ارزهای نفتی دولت در اردیبهشت برای پرداخت یارانه ها هزینه شده است.
بلعیدن بورس کالا در خیابان سمیه
در مجلس اما با وجود مخالفت دولت درصورتیکه پیش نویس وزارت صمت در ارتباط با عرضه و قیمت گذاری محصولات در بورس کالا در صورتیکه تصویب شود، خیلی از شرکت ها را با کاهش فروش و سودآوری شایان توجهی مواجه خواهدنمود. صنایعی مانند گروه فلزات، پتروشیمی، سیمان و جدیداً خودرو هم جزو صنایعی هستند که از این مساله بیشتر تاثیر می پذیرند.
رئیس سازمان بورس دراین زمینه به خبرنگاران گفته است: دولت مخالف زیر مجموعه رفتن بورس کالا به وزارت صمت است و اگر در صحن علنی مطرح شود دولت مخالفت خویش را اعلام خواهدنمود.
عشقی: شاخص سازی نکردیم
مجید عشقی، درباره انتقادات درباره حرکت شاخص کل باتوجه به وضعیت بازار اظهار نمود: هر کسی و هر نهادی که شاخص را محاسبه کند به همین عدد می رسد و هر نهادی که بخواهد شاخص را محاسبه کند امکان این را دارد و با هر محاسبه ای به این عدد از این شاخص می رسد، بدین سبب ما شاخص سازی نکردیم. باید توجه داشته باشیم که شرایط بازار سرمایه این روزها پرنوسان نیست و از آنجا که بازار در حالت انتظار است همین شرایط سبب شده نوسانی ایجاد نشود. بدین سبب ما شاخص سازی نکردیم.
جواد جهرمی، معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا هم در این هفته اعلام نمود بحث عرضه خودرو در بورس کالا که طی هفته های اخیر با چالش هایی روبرو شده بود، یکبار در کمیسیون تخصصی شورای عالی بورس مورد بحث و بررسی قرار گرفته و روز سه شنبه هم در صحن شورا با حضور وزیر اقتصاد، وزیر صمت، ریاست سازمان بورس و سایر اعضا مورد بررسی قرار گرفته و با بیان نقطه نظراتی که وزارت صمت درباره عرضه خودرو در بورس کالا داشته، این طرح مورد تصویب اعضا قرار گرفت.
به گفته وی با یک کلاس خودرویی فرایند عرضه شروع می شود و همه خودروسازان که آن کلاس را تولید می کنند مبادرت به عرضه خودرو در بورس کالا خواهند کرد و کلیه تولیدات خودروسازان در آن کلاس در بورس عرضه می شود و در مقابل تقاضا قرار خواهد گرفت. به صورت کلی وزارت صمت صلاحیت هایی در مورد بحث عرضه و اجبار به عرضه خودروسازان و همچنین محدودیت هایی که در سمت تقاضا اعمال خواهد شد، دارد. این محدودیت ها شامل گواهینامه یا پلاک فعال است که این موارد در زمان ثبت سفارش مورد بررسی قرار خواهد گرفت. تأمین مالی خودروسازان و اوراق گواهی سپرده و سلف موازی استاندارد از مواردی است که برای شرکت های خودروسازی در نظر گرفته شده است.
ترس نفتی در بازارهای جهانی
پایان این هفته، قیمت جهانی نفت خام همسو با انتظار معامله گران برای افزایش نرخ بهره در آمریکا با افزایش روبرو شد و در معاملات آتی نفت برنت برای تحویل در سپتامبر به ۱.۲۵ دلار افزایش به ۱۰۰.۳۵ دلار در هر بشکه رسید.
در بازارهای جهانی هم تورم همسو با سیاستگذاری ها فدرال رزرو آمریکا برای رشد نرخ بهره درحال شتاب گرفتن باردیگر است هر چند که هنوز برای تعیین دقیق افزایش نرخ بهره داده های دقیقی قابل پیش بینی نیست. با این همه عمده معامله گران داخلی و جهانی سفارش می کنند در بین مدت و طولانی مدت از سرمایه گذاری بر روی طلا پرهیز شود.
آمار تورم آمریکا برای ماه ژوئن نشان میدهد نرخ تورم سالانه بار دیگر فراتر از انتظارات و به بالای ۹ درصد رسیده است. با جهش نرخ تورم احتمال تشدید سیاست انقباضی از جانب بانک مرکزی آمریکا وجود دارد.
بایدن اما در روز جمعه به عربستان صعودی سفر کرد تا با حضور در نشست سران متحدان خلیج فارس درخواست خود در خصوص تولید نفت بیشتر را عرضه نماید. با اینحال ظرفیت مازاد اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت رو به پایان است. در بازار کامودیتی ها اکنون نسبت به بالاترین قیمت ثبت شده در سال میلادی جاری، قیمت نفت با کاهش ۲۲ درصدی مواجه می باشد.
به نظر می رسد در هفته پیش رو در کنار انتظار بازار برای مشخص شدن ابهام های سیستماتیک، همچنان سکون و رخوت بر کلیت معاملات بازار حاکم باشد و تنها تک سهم های رانتی در بازار پایه قدرت قد علم کردن داشته باشند.
منبع: pooleman.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب